مطالعات کشورها (Nov 2024)

تحلیل عاطفی بحران در روابط عربستان سعودی و قطر (2017- 2021م): نقش منزلت و احترام

  • میلاد لطفی,
  • محمد سلطانی نژاد

DOI
https://doi.org/10.22059/jcountst.2024.369247.1083
Journal volume & issue
Vol. 2, no. 3
pp. 379 – 406

Abstract

Read online

تحلیل عاطفی پدیده‌های بین‌المللی رویکردی جدید در روابط بین‌الملل است که از آن به «چرخش عاطفی» تعبیر می‌شود. در این رویکرد، دولت‌ها کنشگرانی در نظر گرفته می‌شوند که انگیزه‌های عاطفی بر اقدام‌ها و رفتارهای آن‌ها اثرگذار است. در پژوهش حاضر تلاش شده است روابط عربستان سعودی و قطر با تمرکز بر بحران 2017 تا 2021م از زاویه‌ای عاطفی بررسی شود. براین‌اساس، پرسش پژوهش این است که درک عاطفی عربستان از رفتار منطقه‌ای قطر چگونه بر بروز بحران در روابط میان آن‌ها در بازة زمانی 2017 تا 2021م اثر گذاشته است؟ نگارندگان پاسخ به این پرسش را بر این مفروض بنا می‌گذارند که عربستان در منطقۀ خلیج‌فارس «منزلت» و «اعتباری» ویژه‌ای‌ برای خود قائل است. ازاین‌رو، از سایر بازیگران عرب منطقه انتظار «تابع‌بودن» و حفظ «احترام» خود را دارد. مبتنی‌بر این مفروض، این فرضیه به آزمون گذاشته می‌شود که سیاست‌های مستقل قطر و تغییر مشی دوحه از بازیگری تابع به بازیگری فعال، درک عربستان را از خود، به‌عنوان دولتی دارای منزلت عالی و معتبر، خدشه‌دار ساخت و این کشور را وادار کرد سیاست تنبیهی علیه قطر در پیش گیرد. به‌عبارت دیگر، کنشگری مستقل قطر موجب شد عربستان منزلت خود را در مقام برادر بزرگ‌تر در معرض خطر برادری کوچک‌تر ببیند که حرمت وی را نقض کرده است. درنتیجه، در بازة زمانی مذکور، این ادراک به بروز بحران در روابط دو کشور منجر شد.

Keywords