Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Jun 2002)
TEKKE VOLKANİTLERİNDE HİDROTERMAL ALTERASYON ÜRÜNÜ KİL MİNERALLEŞMELERİ ( ÇUBUK, ANKARA KD)
Abstract
Ankara'nın kuzey doğusunda andezit, andezitik tüf, traki-andezitlerle temsil olunan Neojen volkanikleri yer yer hidrotermal alterasyon ürünü kil mineralleşmesi içerirler. Fay ve çatlaklar boyunca çıkan hidrotermal sıvıların volkanik kayaçları altere ettiği alanlarda gelişen alterasyon zonlarmda, kil mineralleri yanında silisleşmeler ve demir oksit ve sülfitleri izlenir. Alterasyon sonucunda, taze kayaçtan başlamak üzere, az killi, çok killi ve silisleşme şeklinde farklı zonlar gelişmiştir. Bu kapsamda taze volkanik kayaç, az altere volkanik, çok altere volkanik kayaç ve silisleşmiş kayaçlar şeklinde çeşitli petrografik tipler ayrılmıştır. Ayrıca Gicik civarındaki örneklerde altın saptanmıştır. Neojen volkaniklerinin hidrotermal alterasyonu sonucu meydana gelen kil mineralleri kaolinit, montmorillonit ve illi! silis mineralleri,kuvars ve kristobalit, demirli bileşikler ise, pirit, çok az kalkopirit, hematit, lepidokrokit ve götit olarak belirlenmiştir. Kaolenleşmeler genellikle Gicik köyü ve İlgaz tepe civarında, smektitleşmeler Kurtsivrisi köyü civarında, lllitleşmeler ise, her iki bölgede de izlenmiştir. Bunların zonlanması ise içten dışa doğru kaolinit, montrollonit ve illit şeklinde gelişmiştir. Kaolenler, faya en yakın olan iç zonda oluşurken montmorillonit ve illit daha dış zonda oluşmuştur. Yapılan sıvı kapanım çalışmaları ile kuvarsın homojenleşme sıcaklığı 170-140° C arasında bulunmuştur. Bu veri volkanik kayaçlar içerisindeki alterasyona bağlı kil mineralleşmelerinin epitermal koşullar altında gerçekleştiğini göstermektedir. Ancak ortamda altın olması,ana etken meteorik suların yanında magmadan gelen hidrotermal solüsyonların da alterasyonda etkili olduğunu düşündürmektedir.