مدل‌سازی پیشرفته ریاضی (Sep 2022)

مدل‌بندی صریح ساختار وابستگی برای تحلیل بیزی داده‌های بقای فضایی: برآورد خطر نسبی مبتلایان سرطان پروستات

  • زهرا نهاردانی,
  • محسن محمدزاده

DOI
https://doi.org/10.22055/jamm.2022.39717.1998
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 3
pp. 414 – 427

Abstract

Read online

معمولا برای مدلبندی رابطه بین متغیر پاسخ با مشاهدات وابسته فضایی و متغیرهای تبیینی، از مدل‌هایی با اثرات تصادفی فضایی استفاده می‌شود. در بسیاری از زمینه‌های کاربردی برخی از متغیر‌های تبیینی مدل نیز وابسته‌اند و بسته به نوع وابستگی آنها، استنباط آماری مدل‌های با اثرات تصادفی و کاربرد آنها پیچیده‌ می‌شود. زیرا متغیر‌های تبیینی، اثرات تصادفی و عبارت خطای مدل در توضیح تغییر‌پذیری متغیر پاسخ در رقابت با یکدیگر هستند. در این مقاله به منظور حل این مسئله، روشی برای مدل‌بندی و تحلیل داده‌های بقای فضایی پیشنهاد می‌شود که در آن به جای به‌کارگیری اثرات تصادفی فضایی در مدل، وابستگی فضایی مشاهدات به‌طور صریح در توابع چگالی، بقا و خطر منظور می‌شود و بر اساس آنها توابع درستنمایی وابسته فضایی محاسبه و برای استنباط آماری مدل مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس در یک مطالعه شبیه‌سازی برآورد بیزی اثرات متغیرهای تبیینی در مدل با استفاده از الگوریتم متروپولیس-هستینگز تطبیقی محاسبه و مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. آنگاه نحوه کاربست روش ارائه شده را برای تحلیل داده‌های بیماران مبتلا به سرطان پروستات نشان داده و خطر نسبی مرگ بیماران با رهیافت بیزی برآورد می‌شود. در انتها بحث و نتیجه‌گیری ارائه خواهد شد.

Keywords