Reformy organizacji Kościoła rzymskokatolickiego we Francji w latach 1789-1791

Abstract

Przedmiotem niniejszej analizy jest proces reform w zakresie organizacji Kościoła rzymskokatolickiego we Francji, jakie przeprowadzono w pierwszym okresie Rewolucji, kiedy to Zgromadzenie Narodowe podjęło się próby etatyzacji Kościoła. W okresie tym nie występują jeszcze oznaki jawnej dechrystianizacji i ateizacji. Reformy parlamentarne dotyczą spraw organizacyjnych, majątkowych i osobowych Kościoła, których zwieńczeniem było uchwalenie konstytucji cywilnej duchowieństwa w dniu 12 lipca 1790 r., co pociągnęło jednakże za sobą wzrost niezadowolenia duchowieństwa, które popierało do tego czasu dotychczasowe przemiany, oraz doprowadziło do rozłamu i podziału wewnątrz łona organizacji kościelnej. Ustawodawstwo w sprawach kościelnych spotkało się z potępieniem ze strony papieża Piusa VI i spowodowało wzrost nastrojów antyrewolucyjnych szczególnie na prowincji. W trakcie analizy autor nieraz korzysta dla celów poznawczych z metody porównawczej, przywołując rozwiązania w zakresie stosunków wyznaniowych wprowadzone w kolejnych latach Rewolucji i rządów Napoleona, które modyfikowały omówione rozwiązania będące właściwym przedmiotem badań.

Keywords

• Rewolucja francuska; etatyzacja Kościoła; konstytucja cywilna duchowieństwa