روش شناسی علوم انسانی (Jun 2015)

هرمنوتیک به‌مثابه روش تحقیق بررسی روش هرمنوتیک عینی در حوزۀ تحقیقات کیفی

  • بابک حسن زاده,
  • علی اکبر مجدی,
  • علی یوسفی

Journal volume & issue
Vol. 21, no. 83
pp. 121 – 148

Abstract

Read online

استفاده از روش‌های تحقیق کیفی در علوم اجتماعی و انسانی با شتابی فزاینده در حال گسترش است. افزون بر روش‌های کیفیِ رایج در حوزۀ زبان انگلیسی، در جامعه‌شناسیِ آلمانی نیز روش‌هایی بدیع در پژوهش‌های کیفی مطرح شده است که کمتر در سایر مناطق به کار گرفته می‌شوند. از جمله مهم‌ترینِ این روش‌ها، هرمنوتیک عینی است که ریشه در سنت هرمنوتیکی در آلمان دارد و از این‌رو، بیش از هر روش کیفی دیگری به متن تکیه می‌کند. این روش در پی دستیابی به ساختارهای معنایی عینی و در عین حال، پنهان در پس کنش‌هاست. این ساختارها که چیزی شبیه به عادتواره‌های بوردیویی‌‌اند، مختص به یک مورد خاص‌ هستند و با دستیابی به آنها می‌توان به بینش‌هایی دربارۀ الگوهای عام کنش اجتماعی پی برد. هرمنوتیک عینی به جای رده‌بندیِ واقعیت اجتماعی بر بازسازی متوالی آن تأکید دارد و به‌جرأت می‌توان آن را یکی از عمیق‌ترین روش‌ها در حوزۀ تحقیقات کیفی دانست. مطمئناً استفادۀ درست و دقیق از این روش، زوایای جدیدی از ساختارهای نهفته در پس کنش‌ها را آشکار خواهد ساخت.

Keywords