عاشورا تبلور دیدگاه‎های نوین تربیتی: سیرۀ تربیتی امام حسین (ع) بسترساز خودگردانی متعالی

Abstract

پژوهش حاضر با هدف تحلیل ابعاد تربیتی واقعه عاشورا، به دنبال واکاوی این حادثۀ عظیم از منظر خودگردانی است. در راستای تحقق این هدف نویسندگان مقاله‎ به شیوه توصیفی−تحلیلی به دنبال تحلیل رفتاری نقش‎آفرینان واقعه عاشورا بر مبنای خودگردانی هستند. یافته‌های پژوهش به دو بخش قابل تفکیک است. بخش اول به مفهوم‌شناسی خودگردانی و ملاک‎های سه‎گانه خودگردانی اختصاص دارد. یافته‌های بخش دوم مربوط به تحلیل سیرۀ امام حسین (ع) و یارانش بر مبنای ملاک‎های سه‌گانۀ خودگردانی (اصالت، عقلانیت و اراده) شکل گرفته است. یافته‎های مرتبط با بخش دوم پژوهش مبین آن است که عملکرد امام حسین (ع) و یارانش مصداق بارز تحقق خودگردانی منبعث از تعالیم قرآنی است. رویکرد امام در اعطای آزادی و پرورش عقلانیت نیز از مصادیق بسترسازی در جهت تحقق خودگردانی محسوب می‌شود. یافته‎های مرتبط با تحلیل رفتاری دشمنان نیز مبین آن است که فقدان ملاک‌های سه‌گانه خودگردانی در عملکرد عوام و خواص به خوبی مشهود است. بر این اساس دشمنان امام مصداق بارز انسان دگرگردان هستند. جبن و فقدان بصیرت و آگاهی در مردم و ارعاب، تبلیغات مسموم و هواپرستی حاکمان در این گروه نیز از زمینه‎های بسترساز دگرگردانی محسوب می‌شود.

Keywords

• امام حسین (ع)
• عاشورا
• خودگردانی
• اصالت
• تأمل عقلانی
• اراده