"Umysł widzący swoje światło" w nauce duchowej Ewagriusza z Pontu

Abstract

Ewagriusz z Pontu w swojej nauce duchowej przedstawia tzw. „modlitwę czystą”, która jest modlitwą nie tylko pozbawioną jakiegokolwiek kontaktu z rzeczami materialnymi, ale również z jakimkolwiek materialnym wyobrażeniem nous. Taki rodzaj głębokiej modlitwy jest jednocześnie źródłem poznania Boga. Umysł (nous), który osiąga stan tak głębokiego oczyszczenia podczas modlitwy doświadcza światła Bożego i widzi siebie jako świecący. Ewagriusz precyzuje, że umysł widzi siebie samego w kolorze szafiru lub nieba a niekiedy jako gwiazdę. Badacze jego pism od lat zastanawiają się czy według niego to światło pochodzi od samego umysłu czy też od Boga. Mnich z Pontu, jak się wydaje, łączy te dwa światła ze sobą uważając je jednak za oddzielone. Światło własne nous jest tylko odbiciem światła Bożego jak księżyc odbija światło słońca. Choć umysł nie jest źródłem swego światła, to jednak jego światło jest realne. W chwilach głębokiego duchowego zjednoczenia z Bogiem Jego światło oświeca ludzki nous i go przemienia w świecący i widzący światło.

Keywords

• Ewagriusz z Pontu
• umysł
• światło