Comparative Turkish Dialects and Literatures (Nov 2022)
KAYNAK ESERİN ÜSLUBUNUN ÇEVİRİ ESERE YANSITILMASI SORUNU
Abstract
Kaynak eserin üslubunun tercümeye olabildiğince yansıtılması, tercümanın önünde duran en büyük zorluklardan biridir. Öyle ki çok yalın üslupla yazılmış bir eserin bile tercümede karmaşık sorunlar çıkarması mümkündür. Çünkü çeviri esere ister istemez tercümanın üslubu da yansımaktadır. Bu makalede, çeviri eserin üslup meselesi ele alınmıştır. Örnek metin olarak, çağdaş Özbek edebiyatının tanınmış temsilcilerinden Isajon Sulton’ın Shamolli Kecha hikâyesi seçilmiş ve Türkçe tercümesi Rüzgârlı Gece ile kıyaslanarak tahlil edilmiştir. Isajon Sulton sade bir üslupla ve anlaşılır bir dille yazan bağımsızlık dönemi Özbek yazarlarından biridir. Shamolli Kecha adlı hikâyesi de diğer eserleri gibi sade bir üslupla yazılmıştır. Hikâyenin Türkiye Türkçesine çevirisi başarılı olsa da, tercümanın gözünden kaçan bazı hususlar mevcuttur. Bu makalede tercümanın gözünden kaçan hususlar tespit edilmiş ve o kısımların nasıl çevrilmesi gerektiğine dair örnekler verilmiştir. Makalede edebî metinleri çevirirken nelere dikkat edilmesi gerektiğine dair de bilgi verilmiştir. Çalışmadan çıkan sonucun, Özbek Türkçesinden Türkiye Türkçesine yapılacak edebî tercümelerde karşılaşılması muhtemel sorunlara ışık tutacağı ümit edilmektedir.
