سیاست علم و فناوری (Jun 2023)

تحلیل عوامل مؤثر بر انتشار فناوری کدهای دستوری تلفن ‌همراه در ایران

  • کیارش فرتاش,
  • طوبی برامکی,
  • محمد صادق خیاطیان,
  • نیما رحیمی سالکده

DOI
https://doi.org/10.22034/jstp.2023.11271.1632
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 2
pp. 41 – 58

Abstract

Read online

هر فناوری مسیر خاصی در فرآیند پذیرش و انتشار طی می‌‌کند. ظهور و بروز عوامل بازدارنده و یا تسهیل‌کننده در بستر فنی-اجتماعی فناوری، تعیین‌کننده مسیر و سرعت انتشار فناوری است. در این راستا هدف از این پژوهش، تحلیل منحنی انتشار فناوری کدهای دستوری تلفن همراه (USSD) در ایران است. قلمرو موضوعی و زمانی این تحقیق شامل مشترکین تلفن همراه بر بستر فناوری USSD از سال 1389 تا 1398 می‌باشد. این مقاله با استفاده از چارچوب انتشار فناوری راجرز و داده‌های تاریخی مشترکین فناوری USSD در اپراتور همراه اول، منحنی‌های انتشار کاربردهای مختلف این فناوری را ترسیم و تحلیل می‌نماید. برای فهم و توضیح نمودارها و عوامل مؤثر بر انتشار در زمینه ایران، با 14 خبره و مطلع این حوزه در نهادهای تنظیم‌گر، سیاست‌گذار و اپراتور تلفن همراه مصاحبه‌ نیمه ساختاریافته صورت گرفت. بر اساس یافته‌های این پژوهش، USSD در خدمات اپراتوری و خدمات بانکی بیشترین کاربرد را داشته و در سایر حوزه‌ها کاربرد آن محدود بوده است. یافته‌‌ها همچنین نشان می‌دهد مزیت نسبی،پیچیدگی و آزمون‌‌پذیری بیشترین تأثیر را در تقویت انتشار USSD دارند و عوامل قیمت، مقررات و تعامل بازیگران، بیشترین تأثیر را بر محدود شدن انتشار این فناوری داشته‌اند. یافته‌های این مقاله دلالت‌های سیاستی و مدیریتی برای تنظیم‌گری و فعالیت‌های کسب‌وکاری در حوزه فناوری‌های مالی و خصوصاً USSD ارائه نموده است.

Keywords