Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Mar 2023)
Reklam Fotoğrafında Kışkırtıcılık Ögesi Bağlamında Toplumsal Sorunların ve Trajedilerin Kullanılması
Abstract
Her sektörden markalar arasında yaşanan rekabet ortamında kilit önem taşıyan reklamlarda ölüm, acı, şiddet, açlık, ırkçılık, ekonomik eşitsizlik, savaş, cinsellik gibi tam anlamıyla hedef kitleyi sarsıcı temalar, reklam stratejileri haline getirilerek geçmişten bugüne uzun yıllardır kullanılmaktadır. Rakipleri arasından sıyrılarak tüketicilerin dikkatini çekmek isteyen markalar, reklam kampanyalarında kışkırtıcı görseller ve sloganlar kullanma yoluna başvurmaktadır. Çalışma kapsamında reklamda kışkırtıcılık ögesinin gerçek hayattan konuların ele alındığı olayların, fotoğrafların kullanımına dair farklı coğrafyalardan ve zaman dilimlerinden iki fotoğraf ele alınmıştır. Bunlardan ilki 1990 yılında Therese Frare tarafından AIDS hastası David Kirby’nin son nefesini verirken çekilen ve Benetton tarafından reklam kampanyasında kullanılan Pieta adıyla anılan fotoğraftır. Diğeri ise 2012 yılında Hindistan’da Nirbhaya yani Korkusuz takma adı verilen Jyoti Singh Pandey’in başına gelenlerden yola çıkılarak Hintli moda fotoğrafçısı Raj Shetye’nin Yanlış Yol projesi kapsamında çektiği ve paylaştığı fotoğraflardır. İki fotoğraf da çok eleştirilmiş ve tartışılmıştır. Görülmektedir ki aradan yıllar geçse de her iki fotoğrafın da ortaya koyduğu üzere reklam sektöründe gerçek hayatta yaşanan toplumsal sorunlar ve trajediler, insanlar üzerinde etkili olması nedeniyle reklamcılar için önemli bir malzeme olarak görülmektedir. Bu etki kamuoyu oluşturmayı ve diğer rakipler arasında öne çıkmayı önemseyen reklamcılar ve markalar için önemli bir kaynak olarak dün de bugün de tercih edilmekte ve kullanılmaktadır.
Keywords