İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (Dec 2016)
Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili
Abstract
Haber medyası, toplumsal gerçekliği ideolojik durum tanımı, söylem ve temsil yoluyla yeniden üretmektedir. Habere konu olan içerik, egemen bakış açısına göre konumlandırılmakta ve çerçevelenmektedir. Bu çalışma, durumları itibari ile toplumla gerilimli bir ilişki kuran ve toplumsal konumları ‘ötekilik’ tecrübesiyle inşa edilen Suriyeli mültecilerin Türk yazılı basınındaki temsiline odaklanmaktadır. Çalışmada, küresel çapta bir sorun olarak görülen Suriyeli mültecileri konu edinen haber içeriklerindeki temsil biçimleri ve egemen söylemlerin açığa çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, örneklem olarak seçilen Cumhuriyet, Yeni Şafak, Zaman, Posta ve Hürriyet gazetelerindeki haberler incelenerek, içerik ve Van Dijk’ın eleştirel söylem çözümlemesi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Birbirini tamamlayan bu iki yöntem, haberlerdeki dil-temsil ilişkisinde somutlaşan kurgusal gerçekliği niceliksel ve niteliksel yönleriyle anlamaya yardımcı olmaktadır. Araştırma bulguları, gazetelerin konuya ideolojik perspektiften yaklaştığı ve Suriyeli mültecileri toplumsal sorunların merkezinde konumlandırdığını ortaya koymaktadır. Suriyeli mülteciler genel olarak edilgen ve mağdur olarak tanımlanmakla birlikte ‘günah keçisi’ olarak da gösterilmiştir.
