مدیریت زنجیره تأمین (May 2022)
ارائه مدل ریاضی جهت جمعآوری و بازتولید محصولات مستهلک در زنجیرهی تأمین حلقهبسته با استفاده از نظریهی بازیها
Abstract
در دنیای واقع بازتولید محصولات مستهلک بهمنظور کاهش هزینهها در زنجیرههای تأمین بهعنوان یکی از مزیتهای رقابتی شناخته میشود. در این مقاله به انتخاب رویکرد مناسب جمعآوری و بازتولید محصولات مستهلک در یک زنجیرهی تأمین حلقهبسته باهدف کاهش هزینهها با استفاده از نظریهی بازی استکلبرگ پرداخته میشود. بدین منظور، اعضای زنجیره ازجمله تولیدکننده، خردهفروش و پیمانکار بازتولید (بهعنوان عضو سوم طرف قرارداد) حضور دارند. در این تحقیق چهار سناریو شامل: 1) پرداخت مبلغی توسط تولیدکننده جهت جمعآوری و بازتولید محصول مستهلک؛ 2) پرداخت مبلغی بهصورت مشترک توسط خردهفروش و تولیدکننده جهت جمعآوری و بازتولید محصول مستهلک؛ 3) پرداخت مبلغی بهصورت مشترک توسط تولیدکننده و طرف سوم قرارداد جهت جمعآوری و بازتولید محصول مستهلک؛ و 4) پرداخت مبلغی توسط تولیدکننده جهت جمعآوری و عدم بازتولید محصول، در نظر گرفتهشده و نتایج آن مورد تجزیهوتحلیل قرار میگیرد. نتایج محاسباتی نشاندهندهی آن است که سود زنجیره با درنظرگرفتن سناریوی سوم با نرخ بهینه بازتولید به بیشترین میزان خود خواهد رسید و نسبت به دیگر سناریوهای مسئله، اعضای زنجیره به منافع بیشتری دست خواهند یافت. علاوهبراین، در سناریوی بهینه، قیمت نهایی محصول نیز به کمترین میزان خود خواهد رسید. یافتههای مسئله حاکی از آن است که هنگامیکه فرآیند بازتولید صورت نمیگیرد، در زنجیره کمترین سود ممکن حاصل میشود. تحلیل حساسیت انجامشده با افزایش ضریب تأثیر قیمت نهایی محصول بر روی تقاضای مشتریان در بازههای مختلف درنظرگرفته شده، نشاندهندهی روند کاهشی متغیرهای تصمیم قیمت نهایی محصول، قیمت فروش کالا به خردهفروش و مبلغ پرداختی به مشتری بهازای هر عدد محصول مستهلکشده خواهد بود.