Dilbilim Araştırmaları Dergisi (Feb 1993)

Türkçede -DIK Ekinin Yantümcelerdeki İşlevi Üzerine

  • Eser Erguvanlı Taylan

Journal volume & issue
Vol. 4, no. 1
pp. 161 – 171

Abstract

Read online

Görünüş , zaman ve kip gibi eylem ile ilgili ulamlardan biridir. Anlam açısından birbirleriyle bağlantılı olan bu üç ulam , her zaman ayrı biçimbirimler ile aktarılmamaktadır. Özellikle, zaman ve görünüş anlamsal yakınlıkları nedeniyle birçok dilde aynı gösterge ile ifade edilmektedir. Örneğin, bir Slav dili olan Rusça görünüşü eylem üzerinde zamandan farklı bir ek ile göstermekte, Türkçe ise aynı ek ile hem görünüş hem de zamanı aktarmaktadır. Bu üç ulamın Türkçe'de eylem çekimlerinde biçimlenişi çok karmaşık ve aynı zamanda da çok ilginçtir. Zaman, görünüş ve kip ulamları, yantümcelerin kurulmasında ve tanımlanmasında da önemli bir yer tutar. Bu yazı, bazı yantümce yapılarını (belirteç ve tümleç tümceciklerini) söz konusu üç ulam çerçevesinde ele alarak, zamanı da içeren görünüş ile kip karşıtlığının yantümcelerde nasıl biçimlendiğini göstermek amacındadır.

Keywords