شبیه سازی تغییرات کاربری اراضی در پیراشهر زاهدان

Abstract

توسعه سریع پیراشهری در دهه­های اخیر موجب تغییرات وسیعی ‌در الگوی کاربری‌زمین پیرامون شهرها شده‌است. هدف این مقاله بررسی تغییرات کاربری‌اراضی‌ پیراشهری زاهدان با استفاده‌ازتصاویر ماهواره‌ای در سال‌های 2000، 2010،2021 و پیش‌بینی سال2040 می باشد. بدین منظور تغییرات صورت گرفته در کاربری‌اراضی(باغات و زمین کشاورزی پیرامون شهر، محدوده‌های ساخته شده، اراضی بایر و مراتع )و پیش‌بینی روند تغییرات تا سال 2040 از مدل زنجیره مارکوف در نرم‌افزار ArcGIS و TerrSet استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد ،بیشترین کاهش کاربری، در سال‌های 2000 تا 2010 در باغات ،اراضی‌کشاورزی پیراشهرزاهدان 1/33%-و مراتع 15/27­%- و افزایش کاربری در محدوده ساخته شده 9/5 % و اراضی‌بایر 98/1 % اتفاق افتاده است.در سال­های 2021 -­2010، مساحت مراتع با 240 % ، محدوده ساخته‌شده با 82/83 % افزایش چشمگیری داشته است، اراضی کشاورزی و باغات 61/9 % افزایش واراضی‌بایر حدود2/28 % -کاهش‌یافته است . براساس پیش‌بینی سال 2040 محدوده‌های ساخته‌شده حدود 11/7 %افزایش مساحت خواهد داشت. می­توان گفت ادامه روند فعلی توسعه شهر و تغییر کاربری اراضی پیراشهر به خسارات جبران ناپذیرمنابع طبیعی می‌انجامد. لذا ضروری است مدیریت شهری، رویکردی جامع برای مهار توسعه افقی شهر در پیش گیرد و از گسترش بدون برنامه و خارج از مصوبات طرح جامع جلوگیری ‌نماید.

Keywords

• تغییر کاربری اراضی
• توسعه پیرا شهر
• لندست
• زنجیره‌ مارکوف
• زاهدان