Hadith (Jul 2020)
Türkiye’de Hadis İlminde Kadın Konulu Çalışmaların Meta-Sentez Analizi
Abstract
Hadis ilminde kadını konu edinerek hazırlanan tezlerin meta-sentez yöntemiyle incelenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, “Türkiye’de, hadis ilminde hanımlara dair hazırlanan tezlerde kadına karşı nasıl bir algı ve yönelim vardır?” şeklindeki temel soruya cevap aranmaktadır. Türkiye’de tamamlanan tezlerin sınırlı sayıda olduğu, yapılan çalışmaların son on yılda arttığı ve devam etmekte olan tezlerle ivme kazandığı görülmektedir. Çalışmada hadis ve kadın temelli son on yılda tamamlanan tezlerin amaçları, metotları, örneklem düzeyleri, veri toplama araçları, yaklaşım farklılıkları ve sonuçları eleştirel olarak meta-sentez yöntemiyle ortaya konularak çeşitli tablolar ve şekillerle gösterilmektedir. Araştırma kapsamında 13 tez incelenerek, “faziletli kadın” ve “kadınların özel halleri” örneklem düzeylerinin ikişer tezde temel başlık olarak ele alındığı, yaklaşım biçimlerinin ise birbirinden farklı olduğu görülmektedir. Ayrıca konu farklılıklarıyla birlikte bazı tezlerin ikincil amaç ve sonuçları arasında bazı bağlantılar olduğu gözlemlenmektedir. Bazı çalışmalarda rivayetleri anlama ve yorumlama, rivayetleri bütün halinde inceleme, tartışmalara katkı sağlama ikincil ve ortak amaçlar; bazı çalışmalarda ise kadınların aile içerisinde hadis eğitimi ve rivayetlerinin tespiti, ilgili rivayetin Kur’ân’a aykırı olmadığı kanaati ikincil ve ortak sonuçlar arasında değerlendirilmektedir.
Keywords
