اثر سطوح مختلف کنسانتره جیره بر عملکرد رشد، مصرف خوراک و ترکیب بافت لاشه بره‌های نر پرواری شال

Abstract

سابقه و هدف: پرواربندی بره یکی از منابع مهم تولید گوشت قرمز در کشور است. این حرفه با روش‌های مختلف تغذیه‌ای مثل چرا در مراتع، تغذیه در سیستم بسته با استفاده از مواد خوراکی پر انرژی و یا تلفیقی از هر دو روش انجام می‌شود. در حال حاضر به دلیل محدودیت ظرفیت مراتع کشور، استفاده از سیستم بسته پرواربندی با تغذیه سطوح بالای مواد کنسانتره‌ای رایج‌تر شده است. این آزمایش با هدف تعیین اثر نسبت‌های مختلف علوفه به کنسانتره جیره بر عملکرد رشد، مصرف و بازده خوراک و ترکیب بافت لاشه بره‌های نر پرواری شال در مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور انجام شد. مواد و روش‌ها: تعداد 80 رأس بره‌ی نر 5-4 ماهه نژاد شال با میانگین وزن زنده9/3 ±5/33 کیلوگرم در قالب یک طرح آزمایشی کاملاً تصادفی شامل چهار تیمار، چهار تکرار برای هر تیمار و پنج مشاهده در هر تکرار مورد استفاده قرار گرفت. چهار جیره‌ با نسبت‌های 30:70، 50:50، 70:30 و 90:10 علوفه به کنسانتره به ترتیب با 23/2، 43/2، 58/2 و 71/2 مگاکالری در کیلوگرم انرژی قابل متابولیسم و 143، 152، 161 و 170 گرم در کیلوگرم ماده خشک، پروتئین خام به طور تصادفی به چهار گروه بره اختصاص داده شد. جیره‌ها به شکل حبه‌شده تهیه گردید و روزانه سه نوبت در ساعات 8، 14 و 20 تا حد اشتها در اختیار بره‌ها قرار داده شد. بره‌ها در انتهای آزمایش بعد از 16 ساعت پرهیز غذایی، توزین شده و از هر تکرار یک بره کشتار شد. پس از کشتار و پوست کنی، اندام‌های بدن مثل پوست، کله و پاها از بدن جدا شده و توزین گردید. اندام‌های داخلی لاشه‌ها و اعضاء دستگاه گوارش جدا شده و توزین گردید. لاشه پس از توزین، به مدت 24 ساعت در سردخانه با دمای 4 درجه‌ی سانتیگراد نگهداری شده و سپس به دو نیم لاشه تقسیم گردید. نیم لاشه راست به شش قطعه اصلی گردن، سردست، قلوه‌گاه، راسته، ران و دنبه تفکیک شد و به جز دنبه، سایر قطعات مورد تفکیک بافتی قرار گرفته و بافتهای چربی بین عضلانی، چربی داخل عضلانی، گوشت لخم و استخوان آنها جدا شده و توزین گردید. یافته‌ها: براساس نتایج به دست آمده با افزایش سطوح کنسانتره در جیره، ماده خشک مصرفی و ضریب تبدیل خوراک به صورت خطی کاهش یافت (01/0P<). افزایش وزن روزانه با افزایش سطوح کنسانتره تا تیمار سوم افزایش و پس از آن کاهش خطی نشان داد (01/0P<). وزن کشتار، لاشه گرم و سرد، وزن زنده بدن خالی، گوشت لخم، استخوان، چربی زیرجلدی، چربی بین عضلات، مجموع چربی لاشه، نسبت گوشت لخم به چربی، ضخامت چربی پشت، سطح مقطع عضله راسته، قطعات گردن، سردست، سرسینه، راسته و ران تحت تأثیر جیره‌های آزمایشی قرار نگرفت اما افزایش سطوح کنسانتره سبب کاهش خطی محتویات دستگاه گوارش و افزایش خطی درصد لاشه بره‌های پرواری شد (01/0P<). نتیجه‌گیری: این مطالعه مشخص نمود افزودن کنسانتره به جیره بره‌های نر پرواری شال تا 700 گرم در کیلوگرم ماده خشک، سبب بهبود ضریب تبدیل خوراک، عملکرد رشد و درصد لاشه، بدون اثر منفی بر نسبت گوشت لخم به چربی لاشه گردید.

Keywords

• ماده خشک مصرفی
• ضریب تبدیل خوراک
• خصوصیات لاشه
• گوشت لخم
• چربی پشت