پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی (May 2021)
تعیین راهبردهای ارتقای بهرهوری آموزش عمومی قرآن
Abstract
ازآنجاکه قرآن کریم، منبع بی‌بدیلی از راهنمای مسائل تربیتی انسان است، باید در نظام آموزشی مورد توجه ویژهای قرار گیرد؛ همچنان‌که این توجه در نظام آموزشی ما جریان داشته است. نگاهی اجمالی به دستاورد این توجه در کشور نشان میدهد که نتایج نه با جایگاه ویژه قرآن در اسلام تناسب دارد و نه با میزان علاقه و اهمیتی که تمام آحاد مردم نسبت به قرآن قائلند. لذا باتوجه‌به این مسئله و نیز ضعف مطالعات علمی صورت‌گرفته در این حوزه، پژوهش حاضر درصدد است تا برای ارتقای بهرهوری در این عرصه در چهار هدف (توانایی و التزام به تدبر، آشنایی با علوم و معارف قرآن، توانایی استفاده از قرآن و تبعیت از قرآن و عترت) به ارائه راهبرد بپردازد. روش پژوهش، کیفی (مطالعه اسنادی، مصاحبه، بارش فکری) است. نمونه‌گیری به‌صورت هدف‌مند و گلوله‌برفی انجام شده است. جامعه آماری در بخش مصاحبه، کارشناسان حوزه علوم قرآنی، در بخش پژوهش اسنادی، تمامی اسناد، مدارک، کتب و پیشینه‌های موجود شامل مقالات، طرح‌ها و کارهای پژوهشی بوده است. نمونه‌گیری در بخش اسنادی به‌صورت تعمدی بوده است. اطلاعات به‌وسیله کدگزاری تحلیل شده است. نتایج به‌دست‌آمده از کدگزاری شامل هشت راهبرد بوده که در جلسات بارش فکری توسط متخصصان علوم قرآنی و آموزش قرآن مورد بررسی، اصلاح، حذف و اضافه قرار گرفت. درنهایت 19راهبرد نهایی شد که به توصیه متخصصان همگی راهبردهای به‌دست‌آمده با سند بالادستی یعنی سند راهبردی آموزش عمومی قرآن مورد انطباق قرار گرفت و موارد جدید مشخص شد.
