مدل‌سازی تخلخل با استفاده هم‌زمان نشان‌گرهای لرزه‌ای و رخساره‌های الکتریکی در مخزن سروک در یکی از میادین نفتی ایران

Abstract

توزیع مناسب تخلخل مفید در مدل‌سازی استاتیک مخازن هیدروکربونی اهمیت به‌سزایی در محاسبات حجم سنجی، نحوه توزیع کیفیت مخزنی، مشخص کردن بخش‌های تولیدی و غیره دارد. استفاده از داده‌های ثانویه (به‌طور مثال داده‌های لرزه‌ای) و روش‌های مناسب توزیع زمین آماری می‌تواند در بهبود این فرآیند بسیار مهم باشد. در این مطالعه تخلخل مفید مربوط به مخزن ناهمگن سروک در یکی از میادین فروافتادگی دزفول به‌صورت سه‌بعدی با استفاده از نرم‌افزار پترل مدل گردید. بنابراین، ضمن در نظر گرفتن دانش زمین آمار در توزیع تخلخل، نقشه‌های روندی و مکعب لرزه‌ای جهت توزیع تخلخل مورد استفاده قرار گرفت. از این رو، نشان‌گر تضعیف موج لرزه‌ای، نشان‌گر پوش، نشان‌گر نرمی و نشان‌گر دامنه جذر میانگین مربعات به‌همراه نشان‌گر مقاومت صوتی از روی مکعب لرزه‌ای ساخته شد و سپس براساس آنها نقشه‌های روندی مناسب جهت توزیع تخلخل تهیه گردید. به‌منظور کنترل توزیع تخلخل در فضای سه‌بعدی مخزن، استفاده از روش‌های خوشه‌بندی و تعیین رخساره‌های الکتریکی مورد توجه قرار گرفت. در این مطالعه، رخساره‌های الکتریکی با داده‌های ورودی مشخص و استفاده از روش MRGC جهت تشخیص بخش‌های همگن مخزنی ساخته شد. براساس آنالیز رخساره‌های الکتریکی تعداد پنج رخساره تشخیص داده شد که از بین آنها دو رخساره دارای کیفیت مخزنی پایین و سه رخساره دارای کیفیت مخزنی نسبتاً خوبی بودند. توزیع سه‌بعدی تخلخل برای هر کدام از رخساره‌های الکتریکی متناظر، از طریق واریوگرافی مشروط گردید تا روند تغییرات تخلخل یا توزیع رخساره‌ها هم‌خوانی داشته باشد. همچنین استفاده از نقشه‌های روندی تغییرات مقاومت صوتی منجر به توزیع صحیح رخساره‌های الکتریکی و آن هم به نوبه خود منجر به توزیع بهتر تخلخل گردید. به‌دلیل همبستگی بالای تخلخل با داده‌های مقاومت صوتی، از این داده به‌عنوان داده ثانویه با استفاده از روش کریجینگ هم‌زمان مرتب (collocated co-kriging) جهت توزیع بهتر تخلخل استفاده گردید. براساس این مطالعه، بخش سروک پایینی کیفیت مخزنی بهتری نسبت به بخش سروک بالایی دارد که متاثر از گسترش رخساره‌های مخزنی با کیفیت مخزنی بالا است. این مطالعه نشان داد که میزان دقت توزیع سه‌بعدی تخلخل در صورت استفاده هم‌زمان و تلفیقی از داده‌های لرزه‌ای و رخساره‌های الکتریکی همراه با استفاده از روش‌های زمین آماری مناسب زیاد شده و میزان عدم قطعیت در توزیع تخلخل کاهش می‌یابد.

Keywords

• ناهمگنی
• تخلخل
• رخساره الکتریکی
• مقاومت صوتی
• مدل سه‌بعدی