Panoramik Radyografilerde Fraktal Analiz Metodunun Uygulanması ve Değişik Röntgen Cihazlarının Fraktal Boyut Değerine Etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı aynı çenenin farklı röntgen cihazları ve çekim parametreleri ile elde edilen panoramik radyografileri (PR) üzerinde aynı ilgi bölgesi için yapılan fraktal analiz (FA) sonuçlarına cihazların ve teknik faktörlerin etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada, 15 adet koyun hemimandibulasının iki farklı röntgen cihazı ve değişik ekspozür parametreleri ile elde edilen 45 panoramik röntgen görüntüsü kullanıldı. ImageJ (National Institutes of Health, Bethesda, MD) programı kullanılarak kutu sayma yöntemi ile panoramik görüntüler üzerinde mandibular trabeküler kemiğin fraktal boyut analizi yapıldı. Sonuçlar Paired t-testi kullanılarak istatistiksel olarak değerlendirildi. Bulgular: 15 adet koyun hemimandibulasının 1. Panoramik röntgen cihazında 57 kVp, 5 mA ve 63 kVp, 6 mA parametreleri ile çekilen panoramik görüntülerinde elde edilen ortalama FB değeri 1,3551 ve 1,3653 idi. Yine aynı parametreler ile 2. cihazdan elde edilen ortalama FB ise 1,3632 ve 1,3698 idi. Her iki röntgen cihazı ile yapılan çekimlere ait FB değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (p=0,552). 1. Cihaz ile yapılan 1. ve 2. çekimlere ait FB değerleri arasında ve 2. cihaz ile yapılan 1. ve 2. çekimlere ait FB değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (p=0,164) (p=0,587). Sonuç: Aynı çenenin farklı röntgen cihazı ve tüp voltaj değerleri ile çekilen PR’ları üzerinde aynı ilgi bölgesinden elde edilen FB değerleri farklı olmakla beraber, FB değerlerindeki küçük değişimler sonuçlarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturmamıştır.

Keywords

• fractal analysis
• panoramic radiography
• mandible
• fraktal analiz
• panoramik radyografi
• mandibula