Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Jun 1991)
PAYAS (HATAY) BÖLGESİ BOKSİTLİ DEMiR CEVHERLEŞMELERİNİN OLUŞUMU
Abstract
İnceleme alanının tabanında Alt Triyas-Alt Jura yaşlı dolomit ve dolomitik kireçtaşları bulunmaktadır. Kalınlığı 400 m kadar olan bu birim üzerine uyumsuz olarak kireçtaşı ve dolomitleşmiş, kireçtaşlarıyla temsil olunan Alt Kretase yaşlı birimler gelir. Cevherleşmelere de yataklık eden bu kireçtaşlan Senoniyen olistostromu ile uyumsuz olarak örtülmektedir. Orta Miyosen yaşlı konglomera, kumtaşı ve kireçtaşlarından oluşan bu istif yine uyumsuz olarak olistostrom istifleri üzerine çökelmişlerdir. Geniş düzlük alanlarında görülen Ost Pliyosen yaşlı çökeller de bütün birimleri uyumsuz olarak örtmektedir. Bölgedeki cevherleşmeler Alt Kretase kireçtaşlan ile Senoniyen kireçtaşlan arasında mercekler şeklinde görülmektedir. Cevherleşmenin tabanında erime boşluktan yaygın olan ve breşik yap gösteren kireçtaşlan, bazı kesimlerde ise kumtaşları yer almaktadır. Maden mikroskobisi incelemeleri cevherleşmenin ana minerallerinin maghemit, hematit ve götit olduğunu göstermiştir. Parajenezde aynca berthiyerin, diyaspor, kuvars ve kalsit mineralleri bulunmaktadır. Cevherleşmelerde masif, taneli, kolloidal ve oolitik dokular izlenmiştir. Sedimanter petrografik incelemelerde de üç farklı cevherleşme tipi ayrılmış olup, bunlar taneli, masif, masif ve taneli yapının birlikte bulunduğu cevherlerdir ve erime boşluktan ile mikrokarstlaşma yapılan içermektedirler. Jeoloji, maden mikroskobisi ve sedimanter perografi verileri, yalakların düz bir topografya üzerinde atmosferik etkilerin uzun süreli tesiriyle geliştiğini ve muhtemel bazı ara devrelerde yıkanarak, parçalanarak bölgesel kant boşluklarının doldurulması ile oluştuğunu göstermektedir.