بررسی صفات زراعی ارقام بهاره کلزا (Brassica napus L.) در پاسخ به تاریخ‌های کشت زمستانه در شرایط کاربرد عنصر روی

Abstract

اهداف:به منظور بررسی پاسخ ارقام بهاره کلزا به تاریخ های کشت زمستانه در شرایط کاربرد عنصر روی،آزمایشی دو ساله (97-95) در کرج انجام شد.مواد و روش ها:آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار آزمایشی در دو سال (1397-1395)در استان البرز (کرج)انجام شد.فاکتورهای آزمایشی شامل تاریخ کاشت زمستانه در سه سطح (20/11، 30/11 و 10/12)و عامل روی در دو سطح(عدم کاربرد روی (محلول‌پاشی با آب خالص) و کاربرد روی (محلول‌پاشی در مرحله ساقه‌دهی)به صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی در نظر گرفته شد و فاکتور ارقام در چهار سطح(ساری گل، دلگان، سالسا و سولار)در کرت فرعی قرار گرفتند.یافته ها:نتایج نشان داد تاریخ کاشت تأثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بر عملکرد،اجزاء عملکرد و روغن ارقام کلزا دارد.کشت تأخیری سبب کاهش محتوای کلروفیل برگ شد.همچنین اجزاء عملکرد کلزا در اثر تأخیر در کاشت و عدم کاربرد روی کاهش یافت که در نهایت موجب کاهش عملکرد دانه و روغن کلزا شد.ژنوتیپ‌های مورد آزمایش در تاریخ کشت (20 بهمن) بالاترین عملکرد را داشتند.بیشترین عملکرد روغن در رقم دلگان (2066 کیلوگرم در هکتار) بر اثر کاربرد عنصر روی در تاریخ کاشت 20 بهمن مشاهده شد.تاخیر در کاشت باعث افزایش گلیکوزینولات گردید.نتیجه گیری:به طور کلی محلول پاشی روی،اثرات منفی تاخیر در کاشت را در اغلب صفات مورد مطالعه ارقام مختلف کلزا کاهش داد.با توجه به اثر کاربرد روی و سازگاری رقم دلگان به دامنه مشخصی از تاریخ کشت برای تولید کلزا در این منطقه و مناطق با آب و هوای مشابه قابل توصیه میباشد.

Keywords

• تاریخ کشت
• عملکرد دانه
• عملکرد روغن
• کلزا
• محلول‌پاشی روی