اثر افزودن تعدیل کننده های مالتودکسترین و رومالاتو بر شاخص های عملکردی، تولیدات تخمیری شکمبه و فراسنجه های خونی گوسفندان نر پرواری

Abstract

سابقه و هدف: جهت دستیابی به افزایش وزن بالا در بره‌های پرواری از مقادیر بالای کنسانتره استفاده می‌شود. این مسأله می‌تواند منجر به بروز اسیدوز شکمبه‌ای، آبسه‌های کبدی و نفخ شود که پرورش را با مشکل مواجه می‌کند. استفاده از ترکیبات تعدیل‌کننده محیط شکمبه می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند. به همین دلیل از ترکیبات اسید مالیک و قندی (مالات و مالتودکسترین) به عنوان بهبود دهنده شرایط محیط شکمبه و عملکرد کلی دام در این پژوهش استفاده شده است. مواد و روش‌ها: تعداد 48 رأس بره نر نژاد شال در 4 تیمار و 3 تکرار و 4 مشاهده در هر تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی گروه‌بندی شدند. بره‌ها بعد از وزن‌کشی (1/4± 1/46 کیلوگرم) به صورت تصادفی به تیمارهای آزمایشی 1- تیمار شاهد بدون ماده افزودنی 2- تیمار حاوی 30 گرم مالتودکسترین به ازای هر راس روزانه به صورت سرک 3- تیمار حاوی 15 گرم مالات با نام تجاری رومالاتو به ازای هر راس روزانه به صورت سرک 4- تیمار حاوی 30 گرم مالتودکسترین و 15 گرم رومالاتو به ازای هر راس روزانه و به مدت 30 روز به صورت سرک، اختصاص داده شدند. ماده خشک مصرفی به صورت روزانه، pH شکمبه و نمونه‌برداری از مایع شکمبه در آغاز و پایان پژوهش و در بازه زمانی 3 تا 5 ساعت بعد از خوراک‌دهی صبح انجام شد. فراسنجه‌های خونی شامل گلوکز، آلبومین، کلسترول و نیتروژن اوره‌ای خون نیز از طریق خونگیری در انتهای آزمایش تعیین شدند. یافته‌ها: ماده خشک مصرفی در تیمار مالتودکسترین با 86/1 کیلوگرم در روز و ترکیب مالتودکسترین و رومالاتو با 87/1 کیلوگرم در روز، بالاتر از تیمار شاهد و معنی‌دار بود (03/0=P). افزایش وزن بدن در انتهای آزمایش و ضریب تبدیل غذایی تفاوت معنی‌ داری را نشان ندادند (05/0p ). سطح گلوکز خون (04/0=P) بین تیمارها معنی‌دار و در تیمار مالتودکسترین با 79 و ترکیب مالتودکسترین و رومالاتو با 78 میلی‌گرم در دسی‌لیتر نسبت به شاهد با 8/63 بالاتر بود. سایر فراسنجه‌های خونی تفاوت معنی‌داری نداشتند. در بین متغیرهای شکمبه pH در تیمارهای که مالتودکسترین به آن افزوده شده بود نسبت به تیمار شاهد و تیمار فاقد مالتودکسترین افزایش نشان داد، اما این افزایش معنی‌دار نشد (1/7 و 9/6 در مقابل 8/6) (05/0P>). در متغیر تولیدات شکمبه‌ای تفاوت معنی‌داری بین تیمارها مشاهده نشد (05/0p <). نتیجه‌گیری: در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که ترکیب مالتودکسترین و رومالاتو می‌تواند موجب افزایش ماده خشک مصرفی در گوسفندان پرواری شود که این ویژگی بر افزایش وزن و ضریب تبدیل تأثیرگذار می‌باشد. همچنین تعدیل‌کننده‌های شکمبه در تنظیم pH شکمبه و جلوگیری از افت آن و ایجاد توازن در فرآورده‌های تخمیری شکمبه مؤثر هستند.

Keywords

• افزایش وزن
• بره پرواری
• شکمبه
• مالات
• مالتودکسترین