اثر ارزش افزوده‌ و شدت مصرف انرژی بر انتشار آلودگی‌های زیست‏ محیطی از بخش کشاورزی: کاربرد الگوی خودتوضیحی با وقفه‌های گستردة پنلی (Panel ARDL)

Abstract

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و تخریب محیط زیست در بخش کشاورزی استان­های ایران بود. بدین منظور، ارزش افزوده بخش کشاورزی به‏ عنوان شاخصی از رشد اقتصادی و میزان انتشار گاز دی‌اکسید کربن در بخش کشاورزی به‏ عنوان معیاری از تخریب محیط زیست در نظر گرفته شد. همچنین، داده ­های 24 استان کشور طی دوره 93-1379 از مرکز آمار ایران گردآوری شد. برای بررسی رابطه علی میان متغیرهای مدل، از روش خودتوضیحی برداری پنلی (PVAR) و برای برآورد مدل، از الگوی خودتوضیحی با وقفه­ های گستردة پنلی (Panel ARDL) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که یک رابطه علی یک‏طرفه از ارزش افزوده بخش کشاورزی و شدت مصرف انرژی در این بخش به انتشار گاز دی‌اکسید کربن وجود دارد؛ رابطه رشد بخش کشاورزی و میزان انتشار گاز دی­ اکسید کربن نیز به‏ صورت N شکل و از لحاظ آماری معنی‌دار بود. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که افزایش نسبی شدت مصرف انرژی در بخش کشاورزی تأثیری مثبت در انتشار گاز دی‌اکسید کربن دارد. در نتیجه، باید سیاست­های آتی بخش کشاورزی دربرگیرندة برنامه ­های مناسب برای حفاظت از محیط زیست طبیعی کشور باشد.

Keywords

• ارزش افزودة بخش کشاورزی
• شدت مصرف انرژی
• انتشار گاز دی‌اکسید کربن
• الگوی خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده پنلی (panel ardl)
• ایران (استان‏ها)