Хабаршы. Заң сериясы (Feb 2016)
Контрольная система защиты прав человека в рамках ООН: научный и правовой анализ вопроса. БҰҰ аясында адам құқықтарын қорғаудың бақылаушы жүйесі: мәселені құқықтық және ғылыми тұрғыдан талдау.
Abstract
В данной статье авторы рассматривают деятельность конвенционных органов Организации Объединенных Наций, занимающихся защитой прав человека, таких, как Генеральная Ассамблея ООН, ЭКОСОС, Комиссия по правам человека, Подкомиссия по поощрению и защите прав человека и Верховный комиссар ООН по правам человека. В ходе рассмотрения вопроса авторы выявили некоторые недостатки в действующей современной системе защиты прав и основных свобод человека в рамках ООН, таких, как: громоздкий характер их работы; недостаточность, а также дублирование и параллелизм в осуществлении своих полномочий; отсутствие четкой и слаженной координации между различными конвенциями и неконвенционными органами; общевыраженный характер норм о правах человека, содержащихся в известных международных договорах и актах «мягкого права»; необязательный юридический характер принимаемых решений; несвоевременное, а иногда недобросовестное представление государствами-членами или государствами-участниками своих национальных докладов; малый, ограниченный размер бюджета ООН на поощрение и защиту прав человека; неспособность реагировать в оперативном порядке на чрезвычайные ситуации, связанные с массовыми нарушениями прав человека. Мақалада авторлар Біріккен Ұлттар Ұйымы шеңберінде адам құқықтарын қорғаумен айналысып жұмыс істейтін конвенциялық органдардың қызметін қарастырған. Атап айтсақ, БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы, Экономикалық және әлеуметтік кеңесі, Адам құқықтары жөніндегі комиссия, Адам құқықтарын қолдау мен қорғау жөніндегі кіші комиссия, Адам құқықтары жөніндегі БҰҰ-ның Жоғарғы комиссары қызметтерінің құқықтық қырларын талдап, сонымен қатар олардың жұмыстарындағы ақаулықтарды көрсеткен. Мәселені талқылау барысында авторлар БҰҰ аясындағы қазіргі қолданыстағы адам құқықтары мен негізгі бостандықтарын қорғау жүйесінің кейбір кемшіліктерін анықтады. Атап айтқанда, қызметінің аса зор сипаты, өз өкілеттігін жүзеге асыру барысындағы қосарланымпаздық пен қосарланушылық, түрлі конвенциялар мен конвенциялық емес органдарының арасындағы нақты әрі жүйелі үйлестірудің жоқтығы, белгілі халықаралық «жұмсақ құқық» актілері мен келісім-шарттарындағы адам құқықтары туралы нормалардың жалпылама сипаты, қабылданған шешімдердің міндетті емес заңды сипаты, мүше-мемлекеттердің немесе қатысушы-мемлекеттердің өз ұлттық баяндамаларын уақытылы емес, кей кезде, тіпті, жауапсыз ұсынуы, адам құқықтарын қорғау мен көтермелеуге арналған БҰҰ бюджеті мөлшерінің аздығы және шектеулігі, адам құқықтарының жаппай бұзылуына байланы- сты төтенше жағдайларда жедел түрде әрекет жасай алмауы және т.б.