Od Zespołu Redakcyjnego

Abstract

przekazujemy Państwu drugi numer czasopisma „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości” (ZTR) w 2019 roku. ZTR 102 (158) zawiera siedem artykułów naukowych dotyczących zagadnień sprawozdawczości finansowej, rachunkowości zarządczej i zawodu księgowego. Ponadto w tomie tym, w dziale pt. Regulacje rachunkowości i audytingu – projekty, zmiany, opinie został zamieszczony artykuł pt. System wewnętrznej kontroli jakości w firmie audytorskiej – stan obecny oraz projektowane zmiany. Autorzy tego artykułu przedstawili przewidywane zmiany w regulacjach odnoszących się do systemu wewnętrznej kontroli jakości firmy audytorskiej w świetle dotychczasowych doświadczeń (obecnych regulacji oraz działań podejmowanych w ramach nadzoru publicznego wprowadzonego w Polsce w 2009 roku). Wartość godziwa jest przedmiotem rozważań w dwóch artykułach. W pierwszym z nich autorki zajęły się rozpoznaniem możliwości zastosowania wartości godziwej w rachunkowości islamu zgodnie z zasadami sformułowanymi przez Accounting and Auditing Organization of Islamic Institutions, a które wynikają z Koranu i prawa szariatu. Z kolei w drugim artykule autorzy określili wpływ wyceny nieruchomości inwestycyjnych w wartości godziwej na wynik operacyjny spółek deweloperskich na przykładzie pięciu grup kapitałowych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w latach 2013–2017, tj. w okresie po wdrożeniu MSSF 13 Wycena w wartości godziwej. Kwestia kształtowania wyniku finansowego, a w szczególności wygładzania zysków, została podjęta w artykule autorstwa A. Białek-Jaworskiej i K. Dec. Autorki przeanalizowały zależność między finansowaniem pożyczkami od jednostek powiązanych a wygładzaniem zysków w polskich przedsiębiorstwach prywatnych, często zarządzanych przez właścicieli. W innym artykule autorzy przeprowadzili analizę ilościowo-wartościową dotyczącą kar nałożonych na osoby prawne w Polsce przez Komisję Nadzoru Finansowego za niedopełnienie obowiązków informacyjnych w zakresie sprawozdawczości finansowej oraz przedstawili klasyfikację i ranking przewinień związanych z zawartością informacji w raportach okresowych. Oprócz zagadnień związanych ze sprawozdawczością finansową, w dwóch artyku-łach w prezentowanym tomie ZTR autorzy podjęli istotne tematy z zakresu rachunko-wości zarządczej. Pierwszy tekst zawiera charakterystykę zakresu wykorzystania narzędzi rachunko-wości zarządczej w gminach w województwie łódzkim i ocenę przydatności ich zasto-sowania w procesie decyzyjnym i pomiarze dokonań w zbadanych gminach. W drugim artykule zespół pięciu autorek przedstawił własną propozycję modelu służącego do oceny dojrzałości rachunku kosztów szpitali, co zostało umotywowane faktem, że wcześniej proponowane w literaturze przedmiotu metody oceny dojrzałości rachunku kosztów nie uwzględniały specyfiki działalności medycznej. Punktem wyjścia do budowy czteropozio-mowego modelu rachunku kosztów szpitali był model 12 poziomów dojrzałości rachunku kosztów opublikowany przez Międzynarodową Federację Księgowych. Celem artykułu dotyczącego zawodu księgowego (specjalisty ds. rachunkowości) jest przedstawienie wyników pilotażowego badania na temat postrzegania księgowych przez polską młodzież w wieku licealnym. Badanie pokazało między innymi, że zda-niem młodzieży osoba wykonująca zawód księgowego to na ogół kobieta, w późnej młodości lub wieku średnim, zajmująca się przede wszystkim rozliczaniem podatków i dokumentami, zorganizowana, dokładna, odpowiedzialna i cierpliwa, ubrana ele-gancko, lecz zachowawczo, pracownik o mniej niż średnim prestiżu społecznym. Ocena ta stała się to podstawą do wnioskowania przez autora artykułu, że młodzież licealna ma zniekształcony (stereotypowy) obraz księgowych i ich pracy. W niniejszym tomie ZTR, jak również bezpośrednio na stronie internetowej czaso-pisma, zostało zamieszczone zaproszenie do składania artykułów do kolejnego, już dziewiątego, tematycznego numeru ZTR w języku angielskim, który będzie wydany w drugiej połowie 2020 roku. Tematem przyszłorocznego numeru jest Accounting as a source of financial and non-financial information (Rachunkowość jako źródło infor-macji finansowych i niefinansowych). Zagranicznym redaktorem goszczącym tego tomu jest dr Fredrik Karlsson z Linnaeus University (Szwecja), a krajowym redaktorem goszczącym, koordynującym proces zebrania i recenzowania artykułów jest dr hab. Arleta Szadziewska, prof. Uniwersytetu Gdańskiego. Zespół redakcyjny ZTR zaprasza Państwa do przysyłania artykułów w języku an-gielskim do 31 marca 2020 roku, mieszczących się w zakresie tematycznym tego tomu. Mogą one zawierać między innymi odpowiedzi na następujące pytania badawcze: • Jaką rolę odgrywa rachunkowość w dostarczaniu informacji o wpływie działalności gospodarczej prowadzonej przedsiębiorstwa na środowisko? • Jaki jest zakres ujawnień niefinansowych zawartych w zewnętrznych raportach przedsiębiorstw? • Jakie czynniki wpływają na zakres informacji finansowych i pozafinansowych pu-blikowanych przez przedsiębiorstwa? • Jaka jest jakość informacji finansowych i pozafinansowych publikowanych przez przedsiębiorstwa, stanowiących podstawę do oceny ich efektywności ekonomicz-nej, środowiskowej i społecznej? • W jaki sposób i dlaczego zestaw informacji finansowych i niefinansowych może być wykorzystywany w sprawozdawczości zewnętrznej, a także w procesach kon-troli organizacji publicznych i rządowych do celów zarządzania dokonaniami i zrównoważonym rozwojem? • Jakie mierniki należy stosować, aby uzyskać wiarygodny obraz wpływu działalno-ści gospodarczej przedsiębiorstwa na środowisko? Wyrażamy nadzieję, że w tym planowanym, tematycznym tomie ZTR w języku angielskim znajdą się interesujące artykuły zarówno autorów polskich, jak i zagranicz-nych, co będzie ważnym elementem we wzroście stopnia umiędzynarodowienia cza-sopisma.

Keywords

• Od Zespołu Redakcyjnego