تشبیه در شعر غلامرضا بروسان

Abstract

تشبیه در شعر غلامرضا بروسان (۱۳۹۰ - ۱۳۵۲ ه.ش) یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین ابزارهای بیانی است. در این پژوهش، تشبیهات این شاعر معاصر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌ است. محدودۀ کار تحقیق، سه دفتر از اشعار آزاد او و روش کار، توصیفی _ تحلیلی بر مبنای داده‌های آماری است. تشبیهات یافت‌شده بر پایۀ انواع تشبیه به اعتبار طرفین (حسی یا عقلی بودن، مفرد، مقید یا مرکب بودن و تعدد طرفین)، به اعتبار وجه‌شبه (مفصل یا مجمل، قریب یا بعید، مفرد، متعدد یا مرکب و تحقیقی یا تخییلی بودن)، به اعتبار ادات تشبیه (مرسل و مؤکد) و در نهایت به اعتبار تعداد تشبیه (مفروق و ملفوف) تقسیم‌بندی و برای هر مورد نمونه‌هایی ذکر گردیده و در انتهای هر بحث هم بسامد هر یک از تشبیهات، در جدول‌هایی ارائه شده است. در انتها نیز بسامد عناصر تشبیهات وی آمده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که وی شاعری تشبیه‌گراست و در انتخاب و پردازش این تشبیهات روند خلاقانه و بکری را دنبال کرده است. به‌طوری که بیشتر این تشبیهات از نوع غریب با وجه شبه‌هایی تخییلی هستند. تشبیهات وی اکثراً از نوع حسی‌اند که انسان و متعلقاتش، طبیعت و مظاهرش، و اشیا و وسایل حضور پررنگی در آن‌ها دارند.

Keywords

• بلاغت
• بیان
• تشبیه
• صور خیال
• غلامرضا بروسان