طراحی الگویی برای توسعه کارآفرینی اجتماعی در بین زنان روستایی: کاربرد نظریه داده‌بنیان

Abstract

اگرچه زنان به‌ویژه زنان روستایی نقش مهمی در پیشرفت کشورهای در حال توسعه دارند؛ ولی متاسفانه به مسائل، مشکلات و فعالیت‌های اقتصادی آنان توجه چندانی نمی‌شود. در این راستا، نظر به اینکه صندوق‌های اعتبارات خرد زنان روستایی می‌تواند بستری را برای توسعه کارآفرینی اجتماعی و در نتیجه حل مسائل و مشکلات زنان روستایی فراهم کند؛ بنابراین، توجه به توسعه فعالیت‌های کارآفرینی اجتماعی در قالب صندوق‌های اعتبارات خرد زنان روستایی از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. هدف کلی پژوهش حاضر، طراحی الگویی برای توسعه کارآفرینی اجتماعی در بین زنان روستایی عضو صندوق­ های اعتبارات خرد شهرستان ایوان (استان ایلام) بود. این پژوهش از لحاظ پارادایم، کیفی و به لحاظ هدف، کاربردی بود که با بهره­ گیری از روش نظریه داده‌بنیان انجام شد. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل متخصصان حوزه کارآفرینی اجتماعی و زنان عضو صندوق­ های اعتبارات خرد روستایی در شهرستان ایوان بودند. نمونه­ های مورد مطالعه ابتدا به صورت هدفمند و در ادامه به‌صورت نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش مصاحبه‌های عمیق انفرادی بود. پس از انجام 19 مصاحبه، اشباع نظری حاصل شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک‌های کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. یافته­ های پژوهش نشان داد که دانش و اطلاعات، تلاطم­های فردی، سرمایه اجتماعی، مسئولیت­ پذیری اجتماعی، داشتن الگوی نقش، خصیصه­ های روانشناختی، آگاهی اجتماعی، ماهیت صندوق­ های اعتبارات خرد و ویژگی­های جمعیت­ شناختی، مؤلفه‌های تبیین‌کننده الگوی توسعه کارآفرینی اجتماعی در بین زنان روستایی بودند. بر اساس یافته­ های پژوهش، راهکارهایی نظیر حمایت اقتصادی، حمایت آموزشی، سیاست­های مالی- حمایتی، الگوسازی و تیم­ سازی اثربخش برای توسعه کارآفرینی اجتماعی در بین زنان روستایی پیشنهاد داده شد.

Keywords

• کارآفرینی اجتماعی
• مسئولیت پذیری اجتماعی
• توانمندسازی زنان
• صندوق های اعتبارات خرد