مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Mar 2024)

ارزیابی حاشیه‌های حجم هدف طراحی درمان در توموتراپی سرطان پروستات و جابجایی ارگان‌ها در بین جلسات درمانی و عوامل مؤثر بر جابجایی حجم هدف و ارگان‌های در معرض خطر

  • وحید شعبانی نژاد,
  • احمد شانئی,
  • مهناز رعایایی,
  • علی اخوان,
  • محسن صائب,
  • سمیرا هادی نژاد

DOI
https://doi.org/10.48305/jims.v42.i753.0001
Journal volume & issue
Vol. 42, no. 753
pp. 1 – 6

Abstract

Read online

مقاله پژوهشی مقدمه: حرکت حجم هدف طراحی درمان تصویر مگاولتاژ توموگرافی کامپیوتری  PTV در توموتراپی سرطان پروستات یک چالش مهم در طراحی درمان است. این مطالعه با هدف ارزیابی حاشیه‌ی حجم هدف طراحی درمان برای توموتراپی سرطان پروستات انجام شد. روش‌ها: از سال 1401 تا 1402، تعداد 20 بیمار مبتلا به سرطان پروستات تحت توموتراپی قرار گرفتند. قبل از هر جلسه درمانی، تصویر مگاولتاژ توموگرافی کامپیوتری (MVCT) از بیمار گرفته شد و تنظیمات بیمار با استفاده از مارکرهای استخوان لگن و خالکوبی‌های روی پوست انجام گرفت. قبل از درمان حجم پروستات توسط سونوگرافی اندازه‌گیری شد. حجم مثانه در تصاویر MVCT اندازه‌گیری و با تصاویر CTsim مقایسه شد. جابجاییهای PTV اندازه‌گیری و حاشیه‌ی مورد نیاز برای دز 95 درصد PTV با استفاده از میانگین جابجایی پروستات تعیین شد. ضرایب همبستگی بین حجم مثانه، حجم پروستات و جابجایی PTV محاسبه گردید. یافته‌ها: در مجموع 497 تصویر MVCT و 20 تصویر CT آنالیز شد. حاشیه‌های ناهمسانگرد PTV به ترتیب برای PTV1 (14-9/6 میلی‌متر)، برای PTV2 (11/4- 6/2 میلی‌متر) و برای PTV3 ( 5/9-3/5 میلی‌متر) در جهت قدامی-خلفی بودند. بین تغییرات حجم مثانه و جابجایی پرستات ارتباط معنی‌داری وجود دارد. اما بین حجم پروستات و جابجایی پروستات ارتباطی یافت نشد. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که برای جبران عدم قطعیت‌های تصادفی ناشی از حرکت پروستات در بین جلسات توموتراپی، یک حاشیه‌ی PTV غیریکنواخت مورد نیاز است. پر شدن مثانه و رژیم غذایی نقش مهمی در جابجایی پروستات ایفا می‌کنند.

Keywords