نشریه مهندسی معدن (Dec 2021)
کنترل رقیق شدگی خارجی در معدن روباز مس سونگون
Abstract
پدیده رقیق‌شدگی یکی از پیامدهای نامطلوب معدنکاری است که در اثر مخلوط شدن ناخواسته باطله و مادهمعدنی ایجاد می‌شود. از آثار نامطلوب رقیق‌شدگی میتوان به افزایش هزینههای استخراج، حملونقل، فرآوری، افزایش عیارحد معدن و تخریب محیطزیست اشاره کرد. کنترل رقیق‌شدگی و اثرات نامطلوب آن نیاز به شناسایی عوامل ایجادکننده رقیق‌شدگی دارد. بررسیهای میدانی انجام شده از معدن مس سونگون که به روش روباز استخراج می‌شود، نشان میدهد که عواملی مانند نفوذ دایکهای عقیم، تماس بلوکهای باطله و ماده معدنی در مرزها، خطاهای نمونه برداری و خطاهای مورفی (خطای انسانی)، فاکتورهای موثر بر ایجاد رقیق شدگی‌اند. در این تحقیق برای تخمین میزان رقیق شدگی خارجی (رقیق شدگی ناشی از دایک ها) معدن مس سونگون، از مدلسازی زمین آماری (کریجینگ شاخص) استفاده شده است. میزان رقیق شدگی خارجی معدن (۳/۱۱ درصد) محاسبه شد. مقدار رقیق شدگی خارجی نسبت به حداکثر تخمین اولیه رقیق شدگی در معادن روباز با ذخایر توده ای، بیشتر به نظر می رسید اما با توجه به وجود دایکها این عدد معقول است. برای کاهش رقیق شدگی خارجی ناشی از نفوذ دایکها پیشنهاد استفاده از دستگاه ایکس آر اف مدل 7000 داده شد. داده های آماری موجود قبل و حین استفاده از دستگاه ایکس آر اف نشان داد که هنگام استفاده از دستگاه، عیار میانگین روزانه به دست آمده (واقعی) نزدیکی بیشتری با عیار پیشبینی شده دارد و از میزان رقیق شدگی خارجی ناشی از دایکها در حین عملیات کاسته شده است.
Keywords
