Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2021)
MOTOSİKLET KULLANIMINDA RİSK ALMA DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİ: TÜRKÇEYE UYARLAMA ÇALIŞMASI
Abstract
ÖZ: Motosiklet kullanımı çeşitli nedenlerden dolayı son yıllarda oldukça popüler hale gelmiştir. Ancak motosiklet, diğer araçların taşıdığı donanıma ve koruma fonksiyonuna sahip olmaması nedeniyle daha riskli bir ulaşım aracı olarak kabul edilmektedir. Çalışmanın amacı, Motosiklet Kullanımında Risk Alma Davranışları Ölçeğinin (MKRAD) Türkçe geçerlik ve güvenirliğini test etmektedir. Çalışmada ayrıca motosiklet kullanıcılarının risk alma davranışlarını ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Çalışmanın örneklemini rekreatif amaçlı seyahat eden 18-40 yaş aralığındaki gençler oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri çevrimiçi anket yöntemi ile toplanmış ve 387 adet kullanılabilir anket elde edilmiştir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini test etmek için Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA), motosiklet ile rekreatif amaçlı seyahat eden gençlerin risk alma davranışlarını ölçmek için ise frekans analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda MKRAD ölçeği 13 ifadeli iki faktör olarak ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte rekreatif amaçlı seyahat eden gençlerin motosiklet kullanırken riskli davranışlardan kaçındıkları ve trafik kurallarına uymaya özen gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Motosiklet kullanıcılarının yalnızca sollama yaparken veya şehir içinde ve dışında hız yaparak risk aldıkları belirlenmiştir. ABSTRACT: Motorcycling has become quite popular in recent years for various reasons. However, motorcycles are accepted riskier since they do not own hardware and protection features as other vehicles have. The study aims to test the validity and reliability of the Scale of Acts of Risk-taking While Driving a Motorcycle (ARTDM). The study also intends to reveal the risk-taking behavior of motorcycle riders. The sample of the study consists of young people traveling for recreation between the ages of 18-40. The data were collected through an online survey method and 387 usable questionnaires were obtained. Explanatory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed to test the validity and reliability of the scale, and frequency analysis was performed to measure the risk-taking behavior of motorcyclists traveling for recreation. As a result of the analyzes, the scale of ARTDM emerged as two factors with 13 statements. Additionally, the study concluded young motorcyclists traveling for recreation avoid risky behavior while using motorcycles and pay attention to obey traffic rules. The only risky behavior that motorcyclists take is speeding while overtaking or in and out of the city.
Keywords
