جغرافیا و مخاطرات محیطی (Nov 2020)
پارامترهای مؤثر بر مسائل زیست‌محیطی در شمال غرب ایران (مطالعۀ موردی: خشک شدن دریاچه ارومیه)
Abstract
مسائل زیست‌محیطی در جغرافیا و میان جغرافیدانان از اهمیت و جایگاه برجستهای برخوردار است چراکه پایههای این حوزه علمی بر محیط‌زیست قرار دارد. مسائل زیست‌محیطی در کشور ایران در طی دهههای اخیر رشد قابل‌ملاحظه‌ای کردهاند و فضاهای جغرافیایی را تحت شعاع خود قرار داده‌اند. در این میان شمال غرب کشور وضعیت ویژهای دارد؛ چراکه کم آبی دریاچه ارومیه توانایی از بین بردن اکوسیستم موجود در آنجا را به صورت بالقوه داراست. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی پارامترهای مؤثر بر خشک شدن دریاچه ارومیه و رتبهبندی آن‌ها تلاش دارد گام مثبتی جهت ایجاد شناخت و تلاش جهت کاهش مسائل ناشی از این مشکل زیست‌محیطی بردارد. روش به کار رفته در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. روش جمعآوری اطلاعات بر مبنای کتابخانهای و نیز میدانی (پرسشنامهای) بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمون T-test انجام شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان میدهد 44 پارامتر در بعد انسانی، طبیعی و ترکیبی در خشک شدن دریاچه ارومیه نقش دارند. در بین پارامترهای انسانی مؤثر بر خشک شدن دریاچه ارومیه پارامترهای برهم زدن شرایط اکولوژیکی منطقه و کم توجهی به مدیریت منابع آبی، در پارامترهای طبیعی، تغییر بارش و کم شدن بارش و کم آبی و خشکسالیهای پی در پی، و در پارامترهای ترکیبی، تغییر الگوی کشت و تولید محصولات پر آب و استفاده از تالابها بدون توجه به توان تالابها، اهمیت بیشتری در خشک شدن دریاچه ارومیه دارند.
Keywords
