ارتقای سلامت ‏معنوی در دانشگاه نسل چهارم

Abstract

سابقه و هدف: توجه به سلامت‏ معنوی در جامعه و شرایط تغییر و تحولات کنونی به‌ویژه در حوزه‏های فناوری و اتفاق سریع آن، حاصل برنامه‏ریزی و عملکرد فرد است که به لحاظ نظری و عملی اهمیت بالایی دارد. ازاین‌رو، طرح این موضوع در حوزۀ آموزش‏ عالی به‌ویژه در دانشگاه ‏نسل ‏چهارم اهمیت آن را دوچندان می‏کند. بنابراین، هدف اصلی پژوهش‎ حاضر بررسی شاخص‏های سلامت ‏معنوی و ارتقای آن در دانشگاه ‏نسل‏ چهارم بود. روش کار: پژوهش حاضر با هدف کاربردی و با رویکرد کیفی-دلفی انجام شد. جامعۀ ‎پژوهش تمامی استادان شاخص در این ‏حوزه بود که از میان آنان 15 خبرۀ‏ دانشگاهی به‏‌روش نمونه‏گیری‏ هدفمند انتخاب شدند. داده‏ها با مصاحبۀ عمیق نیمه‏ساختار‏یافته گردآوری شد. روش‏ تحلیل ‏داده‏ها، تحلیل‎ محتوا با استفاده ‏از روش کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بود. اطلاعات به‌دست‏آمده از مصاحبه‏ها در قالب ابعاد، مؤلفه‏ها و شاخص‏ها طبقه‏بندی شد. برای اعتبارسنجی نیز از گروه کانونی شامل 9 نفر از متخصصان خبره در زمینۀ سلامت و نسل‏های دانشگاهی استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بُعد بینش با مؤلفه‏های مفروضات بنیادین و شاخص‏های ارتباط با خداوند و درک عالم هستی، دین‌داری و آگاهی و بُعد منش با مؤلفه‏های ارزش‏ها، هنجارها و شاخص‏های اخلاق‌مداری، خودآگاهی، امید و وجدان‏کاری و بُعد کُنش با مؤلفه‏های رفتارها، عملکردها و شاخص‏های آموزش، هدفمندی، تأثیرگذاری در جامعه، مهارت‏محور و روحیۀ کار گروهی از اهم موارد جهت ارتقای سلامت ‏معنوی در دانشگاه ‏نسل ‏چهارم بود. نتیجه‌گیری: توجه به یافته‏ها در حوزه‏های بینش، منش و کُنش از مهم‌ترین الزامات به‌منظور ارتقای سلامت ‏معنوی در دانشگاه ‏نسل ‏چهارم است که باید در کنار ویژگی‏های دیگر این نسل ‏دانشگاهی به آن توجه ویژه شود. نظر به انسان‏محوربودن فعالیت‏های دانشگاهی به‌ویژه در نسل‏ چهارم، تربیتِ سرمایۀ انسانیِ سالم در همۀ ابعاد به‌ویژه بُعد معنوی در دانشگاه ‏نسل ‏چهارم که جامعه‏ محور نیز است، اهمیت بسیار زیادی دارد.

Keywords

• آموزش ‏عالی؛ دانشگاه؛ دانشگاه ‏نسل‏ چهارم؛ سلامت؛ سلامت‏ معنوی