کتابداری و اطلاع‌رسانی (Feb 2023)

شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد جمع‌سپاری در کتابخانه‌ها، آرشیوها، موزه‌ها و گالری‌ها با استفاده از دیدگاه خبرگان

  • لیلا اصغری,
  • زویا آبام,
  • سعید رضایی شریف‌آبادی

DOI
https://doi.org/10.30481/lis.2022.355301.1995
Journal volume & issue
Vol. 25, no. 4
pp. 5 – 30

Abstract

Read online

هدف: جمع‌سپاری با جلب مشارکت کمک شایانی به افزایش ارتباطات، ایده‌های جدید و پربار شدن سازمان‌ها می‌کند. این پژوهش با هدف اولویت‌بندی ابعاد جمع‌سپاری در کتابخانه‌ها، آرشیوها، موزه‌ها و گالری‌ها به منظور درک بهتر آن انجام گرفته است.روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی-کمی است که در گام اول پژوهش با روش مرور نظام‌مند متون، شاخص‌‏های جمع‏‌سپاری شناسایی شد. سپس از پانل دلفی جهت تأیید شاخص‌های شناسایی شده و مدل‌سازی ساختاری تفسیری استفاده شد.یافته‌ها: در گام اول، ابعاد و شاخص‌های جمع‌سپاری از ادبیات نظری این حوزه استخراج و به وسیله پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار گرفت. خروجی این مرحله 12 بُعد در 76 شاخص بود. در گام بعدی، برای برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد و شاخص‌ها و ارائه مدل ساختاری از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری بهره گرفته شد که در این روش بر اساس نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل‌های صورت گرفته، اولویت‌بندی جمع‌سپاری در کتابخانه‌ها، آرشیوها، موزه‌ها و گالری‌ها انجام گرفت. نتایج پژوهش حاضر منجر به طراحی مدل در 11 سطح شده است.نتیجه‌گیری: هدفگذاری به عنوان سنگ زیربنای مدل و تأثیرگذارترین بُعد شناسایی شد که این مطلب نیازمند توجه ویژه سازمان‌ها به این بُعد در هنگام شروع جمع‌سپاری است. ویژگی‌های جمعیت و ارزیابی قدرت هدایت ضعیفی دارند. ویژگی‌های آموزش، بستر جمع‌سپاری، پاداش، انگیزه- انگیزش و حفظ مشارکت و تعامل، قدرت هدایت ضعیفی دارند اما قدرت وابستگی بالایی به سایر ابعاد دارند. حفظ مشارکت و تعامل به عنوان تأثیرپذیرترین بُعد از میان ابعاد جمع‌سپاری شناخته شد.

Keywords