پیش‌بینی پرخاشگری دختران نوجوان براساس فرآیندهای ارتباطی خانواده و کمال‏گرایی با میانجی‌گری تنظیم شناختی هیجان در شهر تهران

Abstract

هدفِ این پژوهش تعیین برازش مدل مفهومیِ نقش واسطه‌ای تنظیم‌شناختی هیجان در ارتباط بین فرآیندهای ارتباطی خانواده و کمال‌گرایی با پرخاشگری بود. روش پژوهش توصیفی-همبستگی و جامعه آماری شامل دانش‏آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر تهران در سال 1394 بود. چهارصد و نود و هفت شرکت‌کننده به روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب و پرسشنامه‏های پرخاشگری، فرآیندهای خانواده، کمال‏گراییِ چندبعدی و تنظیم‌شناختی هیجان را تکمیل کردند. نتایج مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان داد که مدل مفهومی با داده‌ها برازش دارد. اثر کل نگرانی‌افراطی و اثر غیرمستقیم آن، بواسطه‌ی تنظیم‌شناختی‌ هیجان، بر پرخاشگری معنادار بود، اما اثر مستقیم آن بر پرخاشگری معنادار نبود. اثر کل پیگردی کمال بر پرخاشگری منفی و معنادار، اما اثر مستقیم و غیرمستقیم آن معنادار نبود. اثر کل و اثر مستقیم استاندارهای فردی بر پرخاشگری مثبت و معنادار، اما اثر غیرمستقیم آن معنادار نبود. هم‏چنین اثر کل، مستقیم و غیرمستقیمِ (بواسطه‌ی تنظیم شناختی هیجان) فرآیندهای خانواده بر پرخاشگری معنادار بود. پیشنهاد می‌شود که روان‌شناسان تربیتی و روان‌شناسان مدرسه از مداخلات مبتنی بر هیجان برای کاهش پرخاشگری دانش‌آموزان دختر دوره‌ی متوسطه استفاده کنند؛ همچنین، در آموزش خانواده بر اهمیت نقش تعاملات اعضای خانواده، اهداف واقع‌بینانه، و آسیب‌های ناشی از نگرانی افراطی در نوجوانان دختر تأکید کنند.

Keywords

• "پرخاشگری"
• ‌ "تنظیم شناختی هیجان"
• "فرآیندهای خانواده"
• "کمال‏گرایی"