سیاست علم و فناوری (Sep 2021)
دیده‌بانی و تحلیل روند فناوری‌های صنایع راهبردی؛ مطالعه موردی ریزپرنده‌ها
Abstract
سرعت پیشرفت فناوری ریزپرنده‌ها حیرت‌آور بوده و به موازات توسعه این محصولات، کاربرد آن هم متنوع‌تر می‌شود. ارزان بودن و قابلیت مخفی‌شدن ریزپرنده‌ها منجر به افزایش کاربردهای نظامی مانند جاسوسی، جمع‌آوری اطلاعات، حملات انتحاری و... شده‌است. بنابراین ایران باید برای صیانت از امنیت آسمان خود، شناخت مناسبی از این فناوری داشته باشد. شناختِ روندِ فناوری‌هایِ آتی ریزپرنده‌ها، امکان ارتقای آگاهی و جلوگیری از غافلگیری را فراهم می‌کند. البته مشخص است که روند تغییرات فناوری ریزپرنده روبه‌رشد است ولی این‌که چه فناوری‌هایی باعث تسریع رشد خواهند شد و تغییر در کدام فناوری‌ها باعث ظهور تهدیدهای آینده می‌شود، اهمیت دارد. باتوجه به مطالب ذکرشده، هدف اصلی این مقاله شناسایی روندهای فناوری‌هایِ آتی ریزپرنده‌ها است. روش تحقیق مورد استفاده در آن از نوع «روش ترکیبی» است؛ فهرست اولیه روندها با رویکرد دیده‌بانی و به روش «مطالعه کتابخانه‌ای» تهیه شده و در جلسات خبرگانی متعدد، بررسی و ارتقا یافت. خبرگان تعیین‌شده 25 نفر از طراحان و مسئولین مرتبط با ریزپرنده‌ها بودند. برای تحلیل دقیق‌تر، از روش «تحلیل تاثیر بر روند» استفاده شده و نظرات خبرگان یادشده در قالب پرسشنامه جمع‌آوری و احتمال وقوع هر روند و میزان اهمیت آن در قالب «ماتریس اولویت مسائل» مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نهایی نشانگر این بود که «افزایش سطوح هوشمندی و همکاری‌های جمعی بین ریزپرنده‌ها» مهمترین عوامل تاثیر گذار بر روند آتی ریزپرنده‌ها بوده و «افزایش مقاومت در برابر اقدامات آفندی» در رتبه دوم تحولات آتی این پرنده‌ها قرار دارد.
Keywords
