مبانی نظری هنرهای تجسمی (Sep 2017)
تحلیل عناصر بصری نگاره شهدای فاجعه منا
Abstract
آثار نگارگری ایرانی- اسلامی ترجمان تصویری فرهنگ و اندیشه اعصار پرفرازونشیبی دانسته می‌شوند که از وقایع و جریانات گوناگون متأثر گشته و مضامین سیاسی، مذهبی، فرهنگی و ادبی متعددی را به نمایش گذاشته‌اند. یکی از این آثار، نگاره شهدای فاجعه منا است که توسط رضا بدرالسماء خلق‌شده است و هنرمند مرگبارترین رویداد تاریخی حج تمتع، کشته شدن حجاج هنگام اجرای مراسم رمی جمرات در سال 1394 را به تصویر کشیده است. نگاره‌ای که در پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه‌ای، تصویری و الکترونیکی و همچنین مطالعات میدانی موردبررسی قرار می‌گیرد تا مشخص شود هنرمند این اثر با بهره‌وری از کدام عناصر تجسمی پیامدهای این فاجعه عظیم را محقق ساخته است.بررسی‌ها نشان می‌دهد هرچند هنرمند می‌توانسته با تبعیت از عناصر تجسمی قراردادی و نمادین، موضوعیت نگاره را بازنمایاند؛ لیکن با کاربرد عناصری همچون نقطه، خط، سطح، حجم، رنگ، ریتم، مقیاس یکسان، بافت و ترکیب‌بندی سعی نموده تا ضمن آنکه مفاهیم طواف و شهادت، صبر و استقامت، روحانیت و لطافت عروج روح، سادگی، سلم و آرامش، معبد بودن، تجرد و کمال-گرایی را معنا می‌بخشد، در اثر خویش، عمق و سنگینی فاجعه منا، عروج پاک حجاج شهید و نیز توطئه حکام آل سعود و لایه‌های پنهانی دشمنی کفرآمیزشان با مسلمانان را بیان دارد.
Keywords
