Dynamics in Social Sciences and Humanities (Oct 2024)
Otoriteryen Kişilik ve Altermeyer’ın Sağ Kanat Yetkeciliği Kuramı
Abstract
Sosyal bilimler alanında davranışçı yaklaşımın hâkim olması ile birlikte siyaset bilimi alanında yapılan araştırmalar ampirik bir temelde yürütülmeye başlanmıştır. 1950’lerde Adorno’nun öncülüğünde gelişen otoriteryen kişilik çalışmaları, kişilik yapılarının siyasal tutumlara etkisini araştırmıştır. Fromm ile başlayan otoriteryen kişilik çalışmaları Adorno ve çağdaşı olan bilim insanlarının yaptıkları deneysel çalışmalar ile kişilik yapıları ve siyasal davranış arasında ilişkinin olabileceğine dair önemli bulgulara ulaşmıştır. Freud’un tarif ettiği klasik yer değiştirme mekanizmasıyla açıklanan otoriteryen kişilik, otoriteye ve güçlü liderliğe karşı derin bir bağlılık beslenmesi ve otoritenin onaylamadığı dış gruplara saldırganca tutum sergilenmesi şeklinde ortaya çıkmaktadır. Son dönemlerde Adorno ve çağdaşlarının geliştirdiği otoriteryen kişilik kuramını, sosyal psikolog Bob Altemeyer bir adım öteye taşıyarak Sağ Kanat Yetkeciliği kavramını ortaya atmış ve bunu ölçeklendirmiştir. Bu çalışmanın amacı, otoriteryen kişiliğin ne olduğunu, onu besleyen kişilik eğilimlerini, alan yazınında otoriteryen kişiliği ölçmek amacıyla geliştirilmiş birtakım ölçekleri ve Bob Altemeyer’in Sağ Kanat Yetkeciliğini açıklamaktır.
Keywords
