Erciyes İletişim Dergisi (Jan 2019)
Milliyetçilik Bağlamında Bahoz/Fırtına Filminin Söylem Analizi
Abstract
Bu çalışma sinema ve milliyetçilik ilişkisinin irdelenmesine dair literatüre bir katkı sağlama amacındadır. Çalışmada bu kapsamda Kazım Öz’ün 2008 yılında gösterime giren Bahoz / Fırtına filmi milliyetçilik bağlamında söylem analizine tabi tutulacaktır. Bu filmin seçilme nedeni ise gerek işlediği konunun gerekse yönetmenin açıklamalarının Kürt milliyetçiliğine dair söylemsel bir yapıya işaret etmesinden kaynaklanmaktadır. Çünkü yönetmen Kazım Öz “Kürt Sineması” icra ettiğini ifade ederek, sinemasını mevcut bilinen sinema pratiklerinden ayrı bir noktada konumlandırmaktadır. Bununla beraber film 1990’ların yoğun politik atmosferinde geçmekte ve Kürt siyasi hareketinin üniversite ayağını anlatısının merkezine yerleştirmektedir. Dolayısıyla film, Kürt milliyetçiliği ve sinema ilişkisinin irdelenmesine dair uygun bir yapı sağlamaktadır. Çalışmada Kürt milliyetçiliği ve sinema ilişkisinin irdelenme sebeplerinden birisi de mevcut Türkçe literatürde bu alanda bir eksiklik bulunmasından dolayıdır. Zira Türk milliyetçiliği ve sinema ilişkisine dair birçok çalışma bulunurken, Kürt milliyetçiliği ve sinema ilişkisini doğrudan ele alan bir çalışma bulunmamaktadır. Çalışmada kuramsal zeminin sağlanması için öncelikle, milliyetçilik ve Kürt milliyetçiliği farklı kuramcılar eşliğinde açıklanmıştır. Akabinde filmdeki söylemsel yapıyı ortaya çıkartmak için gerekli teknik olan Teun Van Dijk’ın söylem analiz modeli açıklanmış ve film bu modele göre çözümlenmeye çalışılmıştır. Filmdeki söylem yapısının Kürt milliyetçiliğine dair söyleme uyduğu tespit edilmekle birlikte, milliyetçiliğe dair kuramcıların ifade ettiği çeşitli görüşlerin de film içinde onaylandığı görülmüştür.
Keywords
