Collectanea Theologica (Nov 2024)
The Syro-Ephraimite War in the Context of Assyrian Trade Interests in the Southern Levant
Abstract
Dotychczasowe interpretacje tzw. wojny syro-efraimskiej (2 Krl 16,5; Iz 7,1–2; por. 2 Krn 28,5–8) wskazują na elementy natury politycznej tego konfliktu: ekspansyjne dążenia Asyrii, antyasyryjską koalicję Aramu i Izraela, utratę niezależności przez Judę czy negatywny wpływ imperium na religię i kult w Jerozolimie. Nowe odkrycia archeologiczne i adekwatna historyczna kontekstualizacja wydarzeń rzucają nowe światło na naturę tego konfliktu. List z Nimrud 2715 wskazuje na ekonomiczne tło działań militarnych Tiglat-pilesera III w południowym Lewancie w tym okresie (dostęp do morskich szlaków handlowych i nowych kanałów przepływu dóbr). Podobnie wydaje się, że względy ekonomiczne (kontrola nad szlakami handlowymi przez Transjordanię w kierunku Arabii i Egiptu) stały u podłoża konfliktu syro-efraimsko-judzkiego. Perspektywa korzyści ekonomicznych była też motywem wejścia Królestwa Judy w relację wasalną z Asyrią, dając impuls do rozwoju i wzrostu dobrobytu w królestwie, co potwierdzają najnowsze odkrycia archeologiczne. W świetle historycznej rekonstrukcji wydarzeń król Achaz jawi się jako wytrawny strateg i inicjator rozwoju swojego królestwa.
Keywords