Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Mar 2020)
Rakka Valisi Hamalızâde Ahmed Paşa’nın Muhallefatı (1745)
Abstract
Hamalızâde Ahmed Paşa, 1731-1745 yılları arasında muhtelif aralıklarla Rakka valisi olarak görev yapmıştır. Burada görev yaptığı yıllarda çok geniş bir sınır boyunca Osmanlı-İran mücadelesi devam etmekteydi. Zaman zaman İran güçleri tarafından işgale uğrayan şehirlerin kurtarılması için bölgesel seferler düzenlenmişti. Bunun için sınır bölgelerine yakın vilayetlerden askeri sevkiyatlar yapılmaktaydı. Bu kapsamda Ahmed Paşa daha çok Bağdat, Musul, Kerkük, Erzurum ve Kars gibi şehirlerde görev yapmıştır. Rakka valiliği sırasında kendisi ve mahiyetinde bulunan kimselerin ahaliye karşı çok sert uygulamalar yaptıkları, bundan dolayı da hayatının son döneminde görev yeri olan Ruha’ya dönemediği bilinmektedir. Devlete karşı yaptığı yararlı hizmetlerin aksine halk üzerindeki baskı ve zulmü dolayısıyle görevden alnmış ve Rodos adasına sürgün edilmesine karar verilmiştir. Ancak etrafında çok kalabalık gruplar olduğu halde Kilis’ten hareke edip Mercidabık’a vardığı sırada vefat etmiştir. Ahmed Paşa vefatı ile birlikte hatırı sayılır miktarda muhallefatı olduğu tespit edilmişti. Öncelikle Mercidabık’ta yanında bulunan, sonra Ruha’da bulunan eşya, emval ve hayvanları kaydedilip satılmıştır. Hamalızâde Ahmed Paşa’nın Rakka valiliği, doğu sınırında yaptığı faaliyetler ve nihayet vefatı ile birlikte muhallefatının zabt edilerek tespiti ve satış süreci başta Osmanlı Arşivindeki defter ve belgeler yanında dönemin kroniklerinden istifade edilerek incelenmiştir.
Keywords
