Marife Dini Araştırmalar Dergisi (Dec 2011)
Dindarlık Tipolojilerini Belirleme Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması -Gazali'nin Anlayışına Göre-
Abstract
Gazali, dini tutum ve davranışlar ile ilgili yorumlarında, insanların dini inanç ve değerlere karşı üç değişik tutum geliştirebileceklerini ve bu tutumların da beş değişik dindarlık anlayışını oluşturacağını ileri sürmektedir. Bunlar; inançsızlık, aldatıcı/gösterişçi dindarlık, taklidi dindarlık, tahkiki dindarlık ve zevk alınan dindarlıktır. Bu çalışmada, Gazali’nin ifade ettiği boyutları ölçebilen bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ölçek 55 maddeden oluşan, likert tipi bir ölçektir. Dini gelişim Seviyeleri Ölçeği, tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 336 kişiden elde edilen veriler üzerinde yapılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için faktör analizi yapılmıştır. Güvenirlik çalışması, iç tutarlık katsayı (Cronbach alpha) değerleri hesaplanarak yapılmış ve ölçeğin iç tutarlık katsayısı α=0.80 bulunmuştur. Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarına ilişkin bulgular, ölçeğin geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermektedir.
Keywords