جستارهای اقتصادی (Jul 2013)
بررسی خاستگاه توابع رفاه اجتماعی در رویکرد برگسون−ساموئلسن از منظر اسلام و سکولاریسم
Abstract
با توجه به اینکه تابع رفاه اجتماعی به رتبه‌بندی توزیع رفاه میان افراد جامعه می‌پردازد، این بحث مطرح می‌شود که خاستگاه و منشأ تعیین این رتبه‌بندی چیست؟ اقتصاد رفاه قدیم و پارتویی، این رتبه‌بندی را برخاسته از مطلوبیت‌ها و ترجیحات فردی افراد می‌دانست؛ امّا رویکرد برگسون−ساموئلسن آن را برخاسته از ترجیحات اجتماعی افراد می‌داند. هر دو رویکرد، با ایدۀ سکولاریسم که همۀ ترجیحات را تنها در حوزۀ شناخت انسانی قرار می‌دهد، کاملاً سازگار است؛ امّا با اندیشۀ اسلامی که معرفت‌های وحیانی را نیز می‌افزاید، تنها در محدوده‌ای خاص قابل قبول است. در این مقاله، این محدوده بررسی شده و زمینۀ ارائۀ تابع رفاه اجتماعی براساس ترجیحات اجتماعی افراد در یک جامعۀ اسلامی، فراهم شده است. از آنجا که این پژوهش، الگویی از ایدۀ اجتماعی افراد در جوامع اسلامی مانند ایران را ارائه می‌کند، می‌تواند درآمدی به نظریه‌پردازی بومی در باب تابع رفاه اجتماعی قلمداد شود.
