اثر القای شرم و گناه بر عملکرد خودکنترلی در تکلیف در دانشجویان دانشگاه شیراز

Abstract

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر اثر القای شرم و گناه بر عملکرد خودکنترلی در تکلیف بوده است.روش: پژوهش به روش نیمه‌آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری، دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی بودند که در نیمسال اول تحصیلی 99-1398 در دانشگاه شیراز تحصیل می­کردند. نمونه شامل 64 دانشجو (26 پسر و 38 دختر) بود که با استفاده از نمونه­گیری در دسترس و مبتنی بر هدف، و با توجه به معیارهای ورود و خروج از سه کلاس دانشگاه شیراز انتخاب شده و به مقیاس­های افسردگی، اضطراب و استرس (DASS)، خودکنترلی (تانگ­نی، 2004)، تمایل برای خودکنترلی (یوزیل و بامیستر، 2017) زیرمقیاس­های آمادگی برای شرم و آمادگی برای گناه مقیاس عاطفه خودآگاه-3 (تانگ­نی، 1989) و پرسشنامه هیجان شرم و گناه پاسخ دادند. سپس شرکت­کنندگان سه کلاس در 3 گروه القای شرم، القای گناه و کنترل، در معرض مداخله آزمایشی قرار گرفتند. در دو گروه آزمایش، از طریق یادآوری و نوشتن جزئی یک اشتباه شخصی، احساس شرم یا گناه القا شد و مجدداً هیجان­های­شان از طریق پرسشنامه سنجش هیجان شرم و گناه اندازه­گیری شد. در نهایت، شرکت­کنندگان هر سه گروه، تکلیف پازل غیرقابل­حل را انجام دادند.نتایج: نتایج نشان داد که میزان خودکنترلی در شرکت­کنندگان گروه گناه بیشتر از گروه شرم و کنترل است، اما بین میزان خودکنترلی گروه شرم و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود نداشت.بحث و نتیجه­گیری: بر طبق نتایج، هیجان­های خودآگاه گناه و شرم می­توانند خودکنترلی و در نتیجه سازگاری و پایداری افراد در موقعیت­های متعارض را تحت تأثیر قرار دهند.

Keywords

• خودکنترلی
• شرم
• گناه
• هیجان خودآگاه