تنش های محیطی در علوم زراعی (Mar 2019)

واکنش برخی صفات فیزیولوژیکی ذرت دانه‌ای به تنش خشکی و کاربرد هورمون‌های سیتوکینین و اکسین

  • علی ماهرخ,
  • مجید نبی پور,
  • حبیب الله روشنفکر,
  • رجب چوکان

DOI
https://doi.org/10.22077/escs.2018.1116.1229
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 1
pp. 1 – 15

Abstract

Read online

این مطالعه به منظور تعیین پاسخ برخی صفات فیزیولوژیکی ذرت دانه‌ای در هیبرید سینگل کراس 704 به تغییرات هورمون‌های سیتوکینین و اکسین در شرایط تنش خشکی اجرا شد. آزمایش در سه محیط جداگانه، شامل محیط بدون تنش خشکی، تنش خشکی در مرحله رشد رویشی و تنش خشکی در مرحله رشد زایشی انجام شد. هورمون‌های سیتوکینین در سه سطح (شاهد، محلول‌پاشی در مرحله پنج تا شش برگی و هشت تا ده برگی) و اکسین در سه سطح (شاهد، محلول‌پاشی در مرحله ظهور ابریشم و 15 روز پس از ظهور ابریشم) در هر محیط درسه تکرار بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال‌ زراعی 1392 اجرا شد. بیشترین شاخص سطح برگ، هدایت روزنه‌ای و کارایی کوانتوم فتوسنتزی و کمترین دمای کانوپی با محلول‌پاشی هورمون سیتوکینین در مرحله هشت تا ده برگی بدست آمد، و بیشرین میزان کلروفیل برگ، کارایی کوانتوم فتوسنتزی و روند تأخیری در پیر شدن برگ با مصرف هورمون اکسین در مرحله ظهور ابریشم و کمترین مقاومت روزنه‌ای و دمای کانوپی با مصرف هورمون اکسین در زمان 15 روز پس از ظهور ابریشم حاصل شد. اثر متقابل تنش خشکی و مصرف هورمون‌ها بر شاخص سطح برگ و کاهش دمای کانوپی معنی‌دار بود و تأثیر گذاری مصرف هورمون‌ها در گیاه ذرت در شرایط تنش زایشی به دلیل برقراری تعادل روابط هورمونی مختل شده نسبت به محیط عدم تنش و تنش رویشی مؤثرتر بود.

Keywords