اثر تیمارهای مقاوم‌سازی بر تحمل به تنش سرما در نشا خیار

Abstract

تنش سرمایی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد و نمو گیاهان مناطق گرمسیری مانند خیار در اوایل فصل رشد می‌باشد. در این تحقیق امکان مقاوم‌سازی به سرما در نشا خیار با پیش تیمار دمایی و خشکی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور ارقام خیار (سوپر دامینوس و سوپر استار) و پنج تیمار مقاوم‌سازی (شاهد، دمای 10 و 15 درجه سانتی‌گراد) و تنش خشکی با استفاده از 10 و 20 درصد پلی‌اتیلن گلیکول در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. پس از اعمال تیمارهای مقاوم‌سازی و فرصت 48 ساعته بازیابی، نشاها در دمای 3 درجه سانتی‌گراد به مدت 6 روز و هر روز 6 ساعت قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مقاوم‌سازی سبب افزایش رشد نشا در شرایط تنش سرمایی شد. همچنین تیمار مقاوم‌سازی میزان کلروفیل، نسبت کلروفیل a/b، رطوبت نسبی، پرولین و پراکسید هیدروژن نشاها را افزایش و میزان نشت یونی را کاهش دادند. در بیشتر صفات مورد ارزیابی اختلاف آماری معنی‌داری بین ارقام مشاهده نشد. بیشترین تحمل سرمایی در پیش­تیمار 10 و 20 درصد PEG به دست آمد. به‌طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد که اعمال پیش تیمار مقاوم‌سازی با تنش سرمایی و تنش خشکی می‌تواند آثار سوء تنش سرمایی بر نشا خیار را کاهش دهد.

Keywords

• پراکسید هیدروژن
• پرولین
• پلی‌اتیلن گلیکول
• خوگیری
• مقاوم‌سازی