Cappadocia Journal of Area Studies (Dec 2020)
On dokuzuncu yüzyıl Doğu Asya Sistemi’nde dengeleme politikaları: Kore-Rusya ilişkileri örneği
Abstract
XIX. Yüzyılın ikinci yarısı, Doğu Asya’daki imparatorlukların ve krallıkların önemli siyasi, ekonomik ve toplumsal değişimler yaşadığı bir dönem olmuştur. Bu dönem içerisinde Çin’in hâkim güç olduğu bir düzen işleyişte olmakla birlikte, sistemde bazı kırılmalar ve Çin’e başkaldırılar yaşanmıştır. Bu kırılmalara zemin hazırlayan pek çok bölge dışı ve bölge içi etken bulunmaktadır. Bölge dışından olan en önemli etken Batılı güçlerin Çin İmparatorluğu ile yaşadıkları ve Çin’in Batıya karşı galip gelememesi olmuştur. Bölge içi dinamiklere bakıldığında ise en fazla göze çarpan gelişme, Japonya’nın 1868’den itibaren geçirdiği reform süreciyle birlikte artan askeri ve ekonomik gücünün yansımalarıdır. Çin ve Japon İmparatorlukları arasında artan nüfuz mücadelesi yüzyıllardır Çin etkisinde bulunan Kore Krallığı’nı da yakından ilgilendirmekteydi. Bu mücadele arasında sıkışıp kalan Kore Krallığı ise çareyi kimi zaman Çin’in desteğini aramakta bulurken kimi zaman Rus İmparatorluğu’nun desteğini alarak Japonya’ya karşı kendini korumaya çalışmıştır. Bu bağlamda, çalışmada 18. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren Doğu Asya uluslararası sisteminde meydana gelen değişimlere odaklanarak, güç dengesi ilişkileri analiz edilmeye çalışılacaktır. Bu noktada örnek vaka olarak Rus-Kore ilişkileri seçilecek ve Kore’nin Rusya’yı hangi koşullarda bir denge unsuru olarak gördüğü açıklanmaya çalışılacaktır.
Keywords