اثر چینه‌سرمایی و تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر جوانه‌زنی بذر شقایق ایرانی (Glaucium corniculatum)

Abstract

برای حل مشکل جوانه­زنی بذرهای شقایق ایرانی، سه آزمایش با طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. آزمایش اول شامل چینه­سرمایی 5 درجه سلسیوس (10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90 و 100 روز) بود. آزمایش دوم در بردارنده تیمارهای اسید جیبرلیک (0، 100، 150، 200، 250، 300، 350، 400، 450 و 500 میلی­گرم در لیتر)، بنزیل­آدنین (0 ، 25، 50، 100 و 200) و استریگولاکتون (0، 01/0، 1/0 و 1 میلی­گرم در لیتر) بود. آزمایش سوم ترکیبی از بهترین تیمارهای آزمایش اول و دوم شامل 100 میلی­گرم در لیتر اسید جیبرلیک + 50 میلی­گرم در لیتر بنزیل­آدنین، 400 میلی­گرم در لیتر اسید­جیبرلیک + 200 میلی­گرم در لیتر بنزیل­آدنین، 100 میلی­گرم در لیتر اسید جیبرلیک + چینه­سرمایی 60 روزه و 100 میلی­گرم در لیتر بنزیل­آدنین + چینه­سرمایی 60 روزه بود. نتایج آزمایش اول با اختلاف معنی­دار نسبت به شاهد نشان داد بیشترین میانگین روزانه، سرعت و درصد جوانه­زنی به ترتیب در تیمارهای 30، 60 و 70 روز چینه­سرمایی با مقادیر 86/1 و 4/3 و 81 درصد است. نتایج آزمایش دوم نشان داد اسید جیبرلیک تأثیر معنی­داری بر جوانه­زنی بذر در مقایسه با تیمارهای شاهد، بنزیل­آدنین و استریگولاکتون دارد. حداکثر جوانه­زنی بذرها با کاربرد 100 میلی­گرم در لیتر اسیدجیبرلیک بدست آمد. آزمایش سوم نشان داد ترکیب تیمارهای چینه­سرمایی 60 روزبا 100 میلی­گرم در لیتر اسیدجیبرلیک در مقایسه با کاربرد تنهای 100 میلی­گرم در لیتر اسیدجیبرلیک شاخصهای درصد (25/81%)، سرعت (23/5) و میانگین جوانه­زنی روزانه (35/1) را ده برابر افزایش داده است، که می­توان تأثیر اصلی آن را به 60 روز سرما نسبت داد.

Keywords

• چینه‌سرمایی
• استریگولاکتون
• تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی
• شقایق ایرانی