VOLATİLİTE ENDEKSLERİ: GELİŞİMİ, TÜRLERİ, UYGULAMALARI VE TRVIX ÖNERİSİ

Abstract

İlk defa Chicago Opsiyon Borsası tarafından 1993 yılında oluşturulan volatilite endeksi (VIX) piyasalardaki korkunun derecesini ölçen bir endeks olup, finansal piyasaların gelecekteki belirsizlikleri hakkında bilgi sağlaması nedeniyle dünya genelinde takip edilen önemli göstergelerden biri olmuştur. Temelde örtülü volatilite kavramına dayanan volatilite endeksleri 1970’li yılların ortalarından itibaren finansal piyasalarda kullanılmak amacıyla oluşturulmaya başlanmıştır. İlk endeks sonrasında başta gelişmekte olan piyasalarda sonrasında da gelişmekte olan piyasalarda volatilite endeksleri oluşturulmaya başlanmış olup, bu endeksler hesaplanma metodolojileri göre, oluşturulma biçimlerine yani akademik veya resmi endeks olup olmamalarına göre ve hesaplamada kullanılan opsiyonların dayanak varlıklarına göre sınıflandırılabilmektedirler. Ülkemizde de VIX endeksi uluslararası piyasaları izlemek için kullanılıyor olsa da henüz bir volatilite endeksi oluşturulmuş değildir. Bu çalışmada, gelişmiş piyasalarda uygulama alanı bulan ve risk yönetimi için önemli bir yere konumlandırılmış olan volatilite endeksleri tanıtılmış, dünya genelindeki volatilite endekslerine ilişkin olarak referans olma niteliğinde bilgilere değinilerek Türkiye için modelden bağımsız volatilite endeksi hesaplanırken kullanılabilecek en uygun modelin Chicago Opsiyon Borsası tarafından VIX endeksi hesaplaması sırasında kullanılan metodoloji olduğu düşünülmektedir.

Keywords

• volatilite endeksi
• korku endeksi
• örtülü volatilite
• volatilite riski
• volatility index
• fear index
• implied volatility
• volatility risk