زبان پژوهی (Oct 2024)

رویکرد مدرسان به آموزش زبان فارسی به غیرفارسی ‏زبانان از طریق متون ادبی دارای ویژگی فرهنگی

  • مهدی خدادادیان

DOI
https://doi.org/10.22051/jlr.2024.44009.2308
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 52
pp. 183 – 217

Abstract

Read online

پژوهش حاضر به‌شیوه‏ای پیمایشی به تعیین میزان و درجة اهمیت شاخص ‏های مؤلفة مصداق‌های ادبیِ دارای ویژگی فرهنگی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی ‏زبانان به‌وسیلة متون ادبی در دو سطح میانی و پیشرفته پرداخته‌است. به‌این‏ منظور، نخست پرسشنامه ‏ای محقق‏ ساخته دربردارندة 9 گویه از مصداق‌های ادبیِ مشتمل بر ویژگی فرهنگی تهیه شد و به‌صورت غیرتصادفی دسترس ‏پذیر و هدف‏دار در اختیار 94 مدرس ایرانی با سابقة تدریس در حوزة آموزش زبان و ادبیات فارسی به غیرفارسی ‏زبانان قرار گرفت. داده‏های به‏ دست ‏آمده با نرم ‏افزار اس‏.پی.‏اس.‏اس ویرایش 22 و آزمون‏های آماری کای-دو یک‏طرفه و فریدمن مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های به ‏دست ‏آمده نشان داد که جمعیت نمونه در اهمیت ‏ورزی به گویه‏ ها بیشتر به معیارهایی همچون تناسب متن‌های انتخابی با اهداف عمومی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‏ زبانان، عدم‌بازنمایی چندصدایی فرهنگی، نداشتن بافت-وابستگی یا وابستگی به زمینه ‏های اجتماعی، اندیشگانی، فلسفی، عرفانی، کلامی، تعلّق بیشتر به مصداق‌های فرهنگ عمومی در برابرِ آن‌چه فرهنگ فاخر خوانده می‏شود، قابلیت انطباق گویه ‏ها با سطح مهارت زبانی فارسی‏ آموزان، روش‏ها، رویکردها و استراتژی‏های آموزش مهارت‏های زبانی و جهان‏شمول‌ بودن، قابلیت همه ‏فهمی و فعّال‏سازی دانش پیشین فارسی ‏آموزان نظر داشته ‏اند.

Keywords