Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Aug 2023)
Beyşehir Gölü’nün Doğu Kesiminde Doğal Ortam Koşulları ve Arazi Kullanımına Etkisi
Abstract
“Beyşehir Gölü’nün doğu kesiminde doğal ortam koşulları ve arazi kullanımına etkisi” adlı çalışma, arazi kullanımına etki eden doğal ortam koşullarını ve bunların arazi kullanımındaki etkilerini ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışma süresi boyunca farklı tarihlerde ve sahanın farklı yerlerinde arazi gözlemleri ve tetkikler yapılmıştır. Elde edilen bulgular dahilinde konu amacına uygun haritalar ArcGIS, ArcMap arayüzü, 10.5 sürümü kullanılarak hazırlanmıştır. Araştırma sahasındaki doğal ortam koşullarının arazi kullanımı üzerinde olumsuz sonuçları bulunmaktadır. Bu sonuçlar arasında; tarımsal potansiyelin verimli kullanılamaması, orman alanlarının tahrip edilerek tarım alanlarına dönüştürülmesi, yüksek eğim ve yanlış arazi kullanımı nedeniyle şiddetli erozyon, mahallelerin atık suları ile akarsuların kirletilmesi, gölet sayısının artması ve yerleşmelerin tarım alanlarına kurulması yer almaktadır. Beyşehir Gölü’nün doğu kesimindeki kıyı ovası ve plato sahalarında tarım alanları geniş sahalar kaplamaktadır. %52’lik orana sahip tarım alanlarının (839 km2); %29’u (461 km2) kuru tarım, %12’si (196 km2) karışık tarım ve %11’i (182 km2) ise sulu tarım alanı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dağlık kesimlerde ise maki ve otsu bitkiler (%26) ve ormanlık sahalar (%9) önemli yer tutar. Araştırma sahasındaki arazi kullanımında en büyük değişim kıyı ovası üzerindeki sulu tarım arazilerindeki artıştır. Sulu tarım alanlarındaki artışın olumlu ve olumsuz sonuçları ortaya çıkmıştır. Olumlu sonuçları arasında ürün deseni ve miktarındaki artış; olumsuz sonuçları arasında ise Beyşehir Gölü sularının fiziksel ve kimyasal özelliklerindeki değişimlerdir. Sonuç olarak, göl çevresinde arazi kullanımı ile ilgili problemlerin çözümü ancak sahanın doğal potansiyeline uygun, sürdürülebilir planlamalarla sağlanabilir.
Keywords